Pripreme za reformu sistema zdravstva u Crnoj Gori započete su, po odluci Ministarstva zdravlja i Vlade Crne Gore, 2002. godine. 2004. godine ustanovljen je Zakon o zdravstvenoj zaštiti, koji je bazični dokument u ovoj oblasti. Jedna od važnih smjernica koja je njime profilisana jeste i uvođenje porodične medicine u sistem zaštite zdravlja građana Crne Gore. Povodom završetka 11. kursa doedukacije timova izabranih ljekara, u okviru Projekta unapređenja sistema zdravstva u Crnoj Gori, u Institutu za javno zdravlje krajem decembra 2011. održana je konferencija za javnost. Sabirajući efekte ostvarenja u ovom dijelu rada, prisutnima su se obratili prim. dr Mensud Grbović, pomoćnik ministra zdravlja u Vladi Crne Gore, doc. dr Ljiljana Cvejanov-Kezunović, koordinatorka za sprovođenje specijalizacije iz oblasti porodične medicine na Medicinskom fakultetu u Podgorici, prof. dr Mara Drecun, koordinatorka komponente za edukaciju u projektu unapređenja zdravstva, i Marija Đenović, medicinska sestra, koordinatorka za edukaciju medicinskih sestara.
Ukazujući na značaj ustanovljenja zakonskih postavki za sprovođenje reforme u oblasti zdravstvenog sistema Crne Gore, dr Mensud Grbović objasnio je da projekat doedukacije ima akcenat na reformi bolničkog sektora, tj. edukacije ljekara i medicinskih sestara iz domova zdravlja odnosno timova izabranog ljekara. Projekat pokrenut 2004. godine, potpomognut je, kako je naveo dr Grbović, od strane Svjetske banke i Vlade Crne Gore, a osnovni dio sredstava usmjeren je na jačanje kapaciteta za pružanje zdravstvenih usluga i poboljšanje sistema pružalaca usluga.
Od 2005. godine, kada se krenulo sa Projektom unapređenja sistema zdravstva u Crnoj Gori, do svršetka 11-og kursa doedukacije, ostvareno je mnogo. 246 timova izabranih ljekara ostvarilo je edukaciju na ovom planu, 280 medicinskih sestara uspješno je završilo ponuđeni program, edukatori su bili učesnici 2 manja kursa obuke, a 2007. godine na studijama medicine 4. i 5. godine uveden je nastavni predmet Porodična medicina, od čak 30 časova sedmično. U toku je uvođenje specijalizacije iz ove oblasti.
Navodeći tvrdnju da bez adekvatne edukacije angažovanih u sistemu primarne zdravstvene zaštite ne bi bilo ni rezultata reforme ukupnog sistema, doc. dr Mara Drecun objasnila je da je cijeli projekat sprovođen na tri nivoa: edukacija ljekara i sestara iz timova izabranih ljekara, uvođenje porodične medicine u program studija medicine i obezbjeđenje uslova za specijalizaciju porodične medicine.
– Kad se pogleda obim posla koji je urađen kroz tih 11 kurseva, broj radnih sati koji je utrošen, broj predavača i edukatora koji su u tome učestvovali, i naročito broj edukanata koji su sve to prošli, onda možemo da kažemo da je ovo jedna od najvećih edukacionih aktivnosti iz oblasti zdravstva poslije otvaranja Medicinskog fakulteta, specifično usmjerena na oblast primarne zdravstvene zaštite – istakla je dr Drecun.
Pohađanje jednog kursa trajalo je 14 sedmica, tj. 28 radnih dana sa punim radnim vremenom, ako se računa da je obuka vršena po dva dana tokom sedmice. Predviđeno je, kako je objasnila dr Drecun, da obuka za ljekare traje 222 aplikativna časa, a za medicinske sestre 178. Sve to podrazumijevalo je izdvajanje dodatnog vremena za individualni rad. Program obuke bio je sveobuhvatan. Jedan od važnih ciljeva bio je da se ostvari ujednačavanje sposobnosti kod zaposlenih u oblasti primarne zdravstvene zaštite. Učesnici konferencije objasnili su da je doedukacija trebalo da bude i podsjećanje na znanje stečeno školovanjem, ali i usmjerenje na znanja iz oblasti medicine koja ne ulaze u okvir specijalizovanih znanja kojima raspolažu pojedini stručni profili. Time bi se, kako je navedeno, uticalo na smanjenje pritiska na pružaoce usluga iz sekundarnog i tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite i ostvarila mogućnost pružanja kompletne zdravstvene usluge već na prvom nivou zdravstvene zaštite. Sve zajedno, uticalo bi na bolju organizaciju i efikasniji rad u zdravstvu.
– Radi se o proširivanju znanja, inovaciji, mogućnosti da se direktno upoznamo sa novim stvarima koje se dešavaju u medicini, a to je za tako obiman posao kao što je posao izabranog ljekara u primarnoj zdravstvenoj zaštiti, jedan veliki problem – objašnjava dr Drecun. Uspostavljanje međusobne saradnje i komunikacije kod učesnika, takođe, važan je efekat sprovođenja ovog projekta.
Važnu postavku rada na navedenom projektu, kako je istakla dr Cvejanov-Kezunović, činilo je angažovanje nastavnika i saradnika sa Medicinskog fakulteta u Podgorici, doktora medicine i medicinskih sestara iz Kliničkog centra Crne Gore, kao i predstavnika domova zdravlja kao edukatora u ovom programu. Jedini predavač po pozivu bio je prof.dr Igor Švab, šef Katedre za porodičnu medicinu Univerziteta u Ljubljani.
Add comment