[heading]Intervju: doc dr Boban Mugoša, direktor Instituta za javno zdravlje[/heading] Menadžment Instituta je veoma svjestan u kakvoj se situaciji nalazi i da mora ulagati vanredne napore kako bi obezbijedio funkcionisanje u postojećoj ekonomskoj krizi. Okrenuli smo se sebi i unutrašnjim rezervama, racionalizaciji i štednji, i uspjeli da obezbijedimo dio nedostajućih sredstava. Izvjesno je da mora doći i do porasta cijene naših usluga, ali samo u procentu koji će obezbjeđivati da ne poslujemo sa gubitkom, jer moramo voditi računa i o našim komitentima i njihovom poslovanju.
Predstavljaju li tekući potencijali Instituta za javno zdravlje kompletiranu osnovu za njegov optimalan rad, odnosno, da li pojedini segmenti procesa rada zahtijevaju kadrovska, prostorna ili tehničko-laboratorijska dodatna poboljšanja i ulaganja?
Ako uopšteno govorimo može se reći da je Institut kompletiran 95 odsto kad je prostor i oprema u pitanju. Kod preostalih pet odsto, jedan dio se odnosi na tehnike koje namjerno nijesu i neće biti uvedene, jer nijesu isplative zbog skupe opreme, reagenasa i testova, odnosno zbog male frekvencije nekih bolesti, a samim tim i analiza, tako da je jeftinije ovu dijagnostiku uraditi negdje van Cne Gore. Drugi dio se odnosi na ne uspostavljanje rada jednog dijela Odjeljenja za virusologiju Centra za medicinsku mikrobiologiju, zbog tog što nije obezbijeđeno dovoljno sredstava u Budžetu koja bi garantovala kontinuitet u radu, mada je Institut za to tehnički opremljen, a kadar odškolovan.
Kad je u pitanju kadar, tu je stvar nešto drugačija jer, kao što je poznato, mnogo je teže dobiti stručan kadar nego sagraditi i opremiti ustanovu. Sada se u Institutu nalazi dvadesetak mladih stručnjaka na specijalističkim, magistarskim i doktorskim studijama i tek kad oni završe sa školovanjem, za tri do četiri godine, i pridruže se postojećem kadru, moći ćemo govoriti o potpuno zaokruženom Institutu u smislu prostora, opreme i kadra.
Opšti ekonomski uslovi kod nas, a i u većini zemalja, posljednjih godina otežavaju značajnije podizanje kvaliteta života građana. Kako Institut ekonomski funkcioniše u uslovima smanjivanja nivoa dijela javnih rashoda, kakve su njegove mogućnosti da poveća dio vanbudžetskih sredstava i sopstvenim izvorima unaprijedi rezultate svog rada?
Sticajem okolnosti, Institut poslije krize u koju je zapao 2003. i 2004. godine i od preuzimanja od strane novog menadžmenta, radi u uslovima realnog poslovanja i poslovao je bez gubitaka. Nastankom ekonomske krize krajem prošle dekade, uslovi poslovanja se značajno mijenjeju i po Institut. Naime, do 2010. godine Institut se finansirao sa oko 42 odsto od Fonda zdravstva (za usluge pružene osiguranicima Fonda), oko 25 odsto od Budžeta (za aktivnosti od značaja za državu koje su propisane Zakonom o zdravstvenoj zaštiti), i sa oko 33 odsto od sopstvenih prihoda koji se ostvaruju pružanjem usluga trećim licima (sanitarna hemija i mikrobiologija, DDD) i od projekata. Od 2010. godine donesena je odluka da se sredstva koja su dobijana od Fonda i Budžeta spoje (Fond je prešao na trezorsko poslovanje) i da ih Institut dobija kao posebna potrošačka jedinica, s tim što će nedostajući dio sredstava i dalje obezbjeđivati pružanjem usluga iz svoje djelatnosti na tržištu. S obzirom na to da je u proteklih tri godine došlo do redukcije budžetskih i fondovskih sredstava Institutu od skoro 35 odsto, našli smo se u nezavidnoj situaciji, posebno što smo se uselili u novu zgradu koja je duplo veća i sa duplo više opreme nego u prethodnom periodu, što je još više povećalo navedeni nedostatak sredstava zbog povećanja troškova. Ipak, velikim trudom svih zaposlenih, maksimalnim zalaganjem i racionalizacijom rada u svim segmentima poslovanja, uspjeli smo da poslujemo na pozitivnoj nuli. Menadžment Instituta je veoma svjestan u kakvoj se situaciji nalazi i da mora ulagati vanredne napore kako bi obezbijedio funkcionisanje u postojećoj ekonomskoj krizi. Svjesni da u ekonomskoj krizi dolazi do pada proizvodnje, manjeg uvoza i velike štednje, a da sve to direktno utiče i na Institut, jer tada opada potražnja za našim uslugama na tržištu, okrenuli smo se sebi i unutrašnjim rezervama, racionalizaciji i štednji, i uspjeli da obezbijedimo dio nedostajućih sredstava. Naravno, svjesni smo i da racionalizacija i štednja imaju granice, te se kao jedno od važnih pitanja nametnula i cjenovna politika Instituta. Zaključili smo da treba preispitati cijene naših usluga s obzirom da se nijesu mijenjale od decembra 2004. godine, a da je u međuvremenu poskupjelo za skoro100 odsto gorivo, a voda, struja, telefoni i više. U međuvremenu je urađena i akreditacija u Institutu, što je dovelo do novih troškova po osnovu nabavke standarda, etaloniranja i interlaboratorijskog ispitivanja. Ovakva situacija sigurno ukazuje da mora doći i do porasta cijene naših usluga, ali samo u procentu koji će obezbjeđivati da ne poslujemo sa gubitkom jer moramo voditi računa i o našim komitentima i njihovom poslovanju.
Add comment