Lik Montanjije (Luc Montagnier) francuski je virolog koji je za rad na otkrivanju HIV virusa 2008. godine nagrađen Nobelovom nagradom. Rođen je 18. avgusta 1932. godine u Šabriju u Francuskoj, naselju poljoprivrednika koje je poznato po nekoliko sasvim osobenih proizvoda: velškoj zečetini, kozjem siru i bijelom asparagusu.
Odlučivši još u ranom djetinjstvu da će se njegov profesionalni poziv bazirati na medicinskoj nauci, talento-van za izučavanje prirodnih nauka i sa istraživačkim duhom, Montanjije je uspješno, i istovremeno, pohađao Medicinsku školu i Fakultet prirodnih nauka u Poatjeu. Već u 21. godini života autorizovao je svoje prvo značajnije otkriće koje se odnosilo na uočavanje pravila distribucije svjetlosti različitih boja u hloroplastima, što ga je uvelo u svijet bakteriologije i odvelo u Pariz, na Pasterov institut, na dovršenje studija medicine. Za dvije godine postao je sarad-nik u nastavi na studijama.
Od 1957. godine Montanjiju je postalo jasno da će se ubuduće baviti virologijom. Njegovo prvo otkriće u ovoj oblasti odnosilo se na identifikaciju jednostrukog RNA virusa iz ćelija inficiranih encefalomiokardnim virusom. To je, po prvi put, ukazalo na činjenicu da se RNA može ponašati slično DNA, stvarajući komplementarne skupove funkcionalnih elemenata. Angažman u radu na naučnim institucijama Karšaltona (kod Londona), a posebno Glazgova, kasnije i Instituta „Kiri” u Francuskoj, bio je značajan za specijalizovanje Montanjijevih zapažanja vezanih za oblast onkogeneze. Majkl Stoker i Renato Dulbeko bili su autoriteti značajni za njegov rad u tom periodu. Rad na otkrivanju principa transformacije tumorskih ćelija, načina funkcionisanja retrovirusa i RNA-DNA interakcije postao je dio svakodnevnice ovog istraživača.
1972. godine Žak Mono, načelnik Pasterovog instituta, povjerio mu je zadatak formiranja Istraživačke jedinice, projekta koji bi se sprovodio u saradnji sa novo-formiranim Odjeljenjem za virologiju. To je predstavljalo početak dugogodišnjeg rada vezanog za njegovo najznačajnije naučno otkriće – identiikaciju virusa HIV-a. Fran-soaz Bare-Sinusi, naučnica sa kojom je 2008. godine podijelio Nobelovu nagradu za ovo revolucionarno otkriće, pridružila mu se u radu od 1975. godine. Potpomognuti radom niza saradnika (među kojima se nalazio i Robert Galo), svoja istraživanja su započeli prateći principe funk-cionisanja retrovirusa humanih kancera. U dvijema laboratorijama sprovođena su istraživanja koja su ponudila objašnjenja interferonskih reakcija i identiikovala T-limfo-cite u ćelijama kancera pluća.
1980, kada je sve bilo spremno za potvrđivanje DNA sekvence slične MMTV-u, kod pacijentkinje koja je poticala iz Sjeverne Afrike takva pojava je uočena ne samo u ćelijama inflamatornog plućnog kancera nego i u sastavu T-limfocita. Primjena antiinterferonskog seruma i rad sa dugotrajnim T-limfocitima omogućili su izolaciju HIVvirusa koja je zvanično izvšena 1983. godine. – Nažalost, molekularna tehnologija koju smo tada posjedovali nije nam pokazivala da li radimo sa endogenim retroviralnim sekvencama ili sa egzogenim virusima. Danas smo u mogućnosti da se koristimo moćnim tehnologijama. Planiram da reiniciram ove studije – objašnjava Montanjije u Autobiograiji.
Virus AIDS-a postao je predmet istraživanja tek 1982. godine, kada se počelo spekulisati o mogućnosti postojanja virusa uzročnika nove misteriozne bolesti. Po nagovoru bivše studentkinje Fransoaz Brun-Vezine, Mon-tanjije se prihvatio rada na organizaciji istraživanja podstaknutih pojavom mladog homoseksualca koji je u Pariz stigao iz SAD-a, a kod kog su primijećene karakteristične nodusne promjene na vratu i imunodepresija. Drugi aspekt istraživanja predstavljalo je uočavanje pojave širenja infekcije transfuzijom krvi. 3. januara 1983. dobijeni su rezultati biopsije limfnog čvora zaraženog pacijenta. Izvršivši stimulaciju limfocita pomoću proteina A, nakon trodnevnog mirovanja uzorka Montanjije je uočio da limfo-citi posjeduju sposobnost da pokrenu virus. Tokom ove naučne ekspertize, Fransoaz Bare-Sinusi identifikovala je sposobnost virusa da nakon isteka vremena od petnaest dana omogući proces inkorporacije radioaktivnog timidi-na u polimeričku DNA.
Pozivajući na entuzijastičnost istraživanja vezanih za AIDS, kao i obraćanje posebne pažnje na učinak oksida-tivnog stresa u stvaranju imunodepresije (i ne samo AIDS-a nego i bolesti tipa Parkinsonove i Alchajmerove ili reuma-toidnog artritisa), Montanjije i danas nastavlja sa radom u ovoj oblasti. Jedan je od inspiratora ideje o formiranju istraživačkih centara u AIDS-om posebno pogođenim regionima afričkih zemalja.
Add comment