Vebinar Zdravlje iz prirode privukao značajnu pažnju
Vebinar Zdravlje iz prirode, koji je u organizaciji Medikala realizovan 13-og decembra, u hotelu CUE u Podgorici, kao i na Zoom aplikaciji, privukao je značajnu pažnju publike. Uz prisustvo stručne publike, registrovano je i oko 300 učesnika za ovaj internet događaj. Budući da je vebinar osmišljen kao prezentacija ljekovitih resursa prirode s akcentom na medicinskim dokazima, kao edukatori su angažovani dr Emir Muzurović i mr ph Ivana Koprivica. Prisutnima se obratila i Marija Lopičić, Area manager za Crnu Goru kompanije Protopharma, koja je istakla da je Protopharma mlada kompanija na našim prostorima, ali da evropski kvalitet i kombinacija aktivnih principa u preparatima će svakako naći put do pacijenata. Kompanija Protopharma podržala je orgqanizaciju ovog skupa.
Pacijenti žele prirodnu medicinu
Uz osvrt na psihologiju liječenja kod koje je neophodno da obje strane, i ljekar i pacijent, budu zadovoljni izborom terapije kako bi se došlo do benefita liječenja: konkretnih efekata na ishod bolesti, dr Emir Muzurović je istakao da cilj liječenja ne smije biti da „neki brojevi” u laboratorijskim analizama budu dobri, nego da pacijenti žive duže i da svoj život provedu kvalitetno, tj. bez komplikacija. S tim u vezi, ljekar, kaže dr Muzurović, uvijek mora imati nešto što im želi predstaviti kao kvalitetno, što će oni vrlo rado prihvatiti i od čega će imati benefit.
Dr Muzurović: – Znajući sebe prije 10-15 godina nisam vjerovao da ću baš ja pričati o biljnoj medicini. Ne smijem reći da sam bio protivnik biljne medicine, ali sam u principu bio jedan poprilično protokolarni doktor koji je dominantno vjerovao u medicinu. Međutim, ono što je mene vremenom promijenilo da razmišljam o biljkama, da razmišljam o preparatima koji dolaze iz prirode, jesu u stvari pacijenti. Oni su ti koji to traže od nas.
Ističući, kao dijabetolog, da je u liječenju dijabetesa, osim liječenja glikemija i glikoregulacije, jako bitno misliti na sve faktore rizika koji zajedno sa dijabetesom vode onom što je pošast za pacijenta, a to su kardiovaskularne bolesti, infarkti, moždani udari i periferna arterijska bolest, dr Muzurović je objasnio da u izbor terapije ulaze sva ona sredstva koja će pomoći da se ljekar izbori sa kardiovaskularnim bolestima pacijenata. Pritom treba obratiti pažnju na faktore rizika kao što je krvni pritisak, masnoće, pušenje, svesti ih na minimum, sa ciljem bolje prevencije kardiovaskularnih bolesti. Takođe, liječenje visokog nivoa holesterola mora biti kontinuirano, a imperativ u izboru sredstva liječenja jeste kompromis sa pacijentom. Ukoliko on, što nije rijetkost, želi prirodno sredstvo, treba onda izabrati nešto za šta postoje pravi naučni dokazi. — Jedina medicina koju ja priznajem jeste medicina zasnovana na dokazima. Ona postoji ne samo u zvaničnim farmaceutskim preparatima, odn. ljekovima, nego i među nekim prirodnim preparatima, tj. koji dolaze iz prirode — kaže dr Muzurović.
Dr Muzurović: – Ako znamo da svi ljekovi dolaze iz biljaka, najbitnije je da kada nešto smatramo pravim farmakološkim sredstvom u odnosu na neko dopunsko sredstvo u liječenju jeste standard. Dobro je što su se u medicini u poslednjih par decenija počeli pojavljivati preparati koji su u suštini parafarmaceutici, a koji su standardizovani. Mogu se ispitivati kroz kliničke studije kao i pravi farmaceutski preparati.
Šta je dobro za krvne sudove?
Dr Muzurović navodi da svaki drugi pacijent stariji od 45-50 godina koristi neki od ljekova na bazi acetil-salicilne kiseline, ali postoji određeni procenat pacijenata koji želi prirodne preparate. Priča o sastojcima koji su jako dobri za naše krvne sudove u novije vrijeme započinje se Natokinazom. Razlog tome je istraživanje dugovječnosti Japanaca koji se tradicionalno hrane natoom, prirodnim izvorom ovog enzima.
Natokinaza ima značajno fibrinolitičko dejstvo, vrši redukciju plazminogen aktivator inhibitora, utiče na smanjenje viskoznosti krvi, a to su, po objašnjenju dr Muzurovića, procesi kojima se poboljšava krvni pritisak, ali i ono što je jako bitno: fibrinoliza. Natokinaza pomaže u svakom segmentu fibrinolitičkog sistema. Ona optimizuje razgradnju fibrina, podstiče mikrocirkulaciju i popravlja kompletni protok kroz krvne sudove. Vrlo su značajni podaci o uticaju natokinaze na krvni pritisak.
In vitro eksperiment na vještačkom trombu pokazuje kako natokinaza vrši razgradnju fibrinskog tromba u krvnom sudu. U vrlo kratkom vremenskom periodu vidljiv je uticaj na aktivaciju fibrinolitičkog sistema koja je jako velika. Dolazi do obaranja nivoa fibrinogena, vrši se uticaj na krvni pritisak, osim efekta na koagulaciju, utiče na renin koji je osnova renin-angiotenzin-aldosteron sistema. — Kada govorimo o kardiovaskularnom mortalitetu vidimo da pacijenti koji su u ishrani imali nato, čija je osnovna farmakološka supstanca natokinaza, imaju redukciju kardiovaskularnog mortaliteta, koja je 25%. To je ekvivalent ozbiljnim farmakološkim sredstvima koja mi koristimo u medicini — kaže dr Muzurović.
Evidentni su efekti u prevenciji ishemijskih događaja, a što se tiče bezbjednosti, dr Muzurović kaže: — Ovo su preparati kod kojih benefit značajno prevazilazi štetu, a samim tim i nas i naše pacijente čini relaksiranijim za svakodnevno korišćenje u kliničkoj praksi. Postoje pacijenti kojima ih sigurno nećete dati obzirom da imaju jak uticaj na ravnotežu koagulacije i fibrinolize, a to su hematološki pacijenti, koji su u suštini jako rijetki, sa hemofijama, trombocitopenijama, aktivnim krvarenjima i, naravno, kod pacijenata koji bi trebali ići na operaciju.
Monakolin, fermentisani kvasac, jedan je u nizu prirodnih sastojaka koji se ističu benefitima po kardiovaskularno zdravlje. Ističući da je po strukturi i funkciji jako sličan jednom od statina koji se kod nas u kliničkoj praksi više ne koristi: lovastatin, dr Muzurović objašnjava da je ovo glavni enzim preko koga djeluju statini. — Monokolin K je, na neki način, biljni ekvivalent statina koji možemo korisititi u kliničkoj praksi — kaže on. Studije pokazuju da može da vrši redukciju holesterola HDL za 1/5-1/4. Preparati crvene riže sadrže statine do umjerene snage. Efekti tipa mialgije praktično ne postoje pri primjeni ove grupe preparata, a to je vrlo često razlog zbog čega pacijenti obustavljaju primjenu statina. U Crnoj Gori, kaže dr Muzurović, ne postoji drugi lijek koji je moguće dati po ovom osnovu.
Koenzim Q10 je značajan za proizvodnju energije u srčanom mišiću. Njegov značaj na nivou mitohondija uočljiv je kod miokarditisa, srčanih insuficijencija, a jedan je od najomiljenijih preparata koji se koristi u nefarmakološkoj medicini. Daje se prije svega pacijenatima sa srčanom insuficijencijom, a pošto terapija statinima smanjuje nivo koenzima, jasno je zašto se vrši suplementacija. — Samo započinjanje terapije statinima dovelo je do pada nivoa koenzima Q10 i jasno je koliki značaj ima na srčanu slabost, na povišen krvni pritisak, s tim što ne postoje pretjerani dokazi da je značajan kada je u pitanju ishemijska bolest srca, ali kada shvatimo koliko su statini bitni logično je da ćete pacijentima davati takve preparate — kaže dr Muzurović.
Ekstrakt korijena arjune, kao još jedan sastojak natokinaze, smanjuje učestalost angine pektoris, intoleranciju na fizičke vježbe, sistolni pritisak, uticaj na partije holesterola stresnih hormona, a sve to je potkrijepljeno kroz značajan broj studija. Ekstrakt lista lovora je, takođe, sastojak dostupnih preparata koji imaju antiinflamatorna i antioksidativna dejstva, uticaj na pad nivoa glukoze i lipidni sistem. Natokinaza je postala posebno značajna u vezi s kovidom, kada je dokazano da ima značajno mjesto u liječenju.
Uticaj stresa je neizbježan ali ukrotiv
Mr ph Ivana Koprivica istakla je da su osobe koje se nalaze u stalnom stresu u većem riziku od srčanog udara i prevremene smrti. Hipertenzija, anoreksija, bulimija, dijabetes, glavobolje, nesanica, lupanje srca, palpitacija, uznemirenost, nemogućnost spavanja, loša cirkulacija, pamćenje, produženi kovid sindrom, neke su od tegoba sa kojima pacijenti dolaze po terapiju. Upozoravajući da je obolijevanje od kardiovaskularnih bolesti na globalnom nivou u porastu, mr ph Koprivica je istakla da je s obzirom na to interesantno znati koje biljke pomažu u zaštiti i prevenciji daljih komplikacija. U nizu ljekovitih sredstava ona je objasnila efekte gloga, bijelog luka, zelenog čaja, magnezijuma i vitamina B1 i B6. — Bitno je naglasiti u komunikaciji sa pacijentima da insistiramo na prevenciji. Jako je bitno da se radi o preparatima za koje postoje medicinski dokazi i kombinacije su funkcionalne u smislu uravnoteženja različitih sistema i smanjenja uticaja stresa — kaže mr ph Koprivica. Ona je ovom prilikom iznijela i preporuku da se vodi računa o sinergijskim kombinacijama u proizvodima koji se preporučuju pacijentima.
Glog je od davnina poznat kao biljka koja služi za jačanje srčanog mišića, a bijeli luk, osim antimikrobnih i antioksidantnih dejstava, odličan je za blagu dilataciju i regulisanje ritma. Zeleni čaj je jedan od najjačih antioksidanasa, magnezijum se dopušta u svim kombinacijama, a vitamin B ima značajan uticaj na nervni sistem.
Glog, po objašnjenju mr ph Koprivice, obiluje organskim kiselinama, eteričnim uljima, flavonoidima, polifenolima. Polifenoli predstavljaju dominantnu grupu biološki aktivnih principa koji su zaslužni za njegovo hipolipidemijsko dejstvo i samim tim za smanjenje rizika od kardiovaskularnih bolesti: hipertenzija, tahikardija, ateroskleroza, prevencija angine, kongestivne srčane insuficijencije. Polifenoli se smatraju najboljim antilipoperoksidansima. Procijanidini, posebno B2, B5 i C1, imaju jako bitnu ulogu u uklanjanju hidroksilnih radikala i inhibiraju peroksidaciju angine in vitro.
Efekti gloga u vezi sa srčanim mišićem ogledaju se u poboljšanju kontrakcije, poboljšanju cirkulacije u srčanom mišiću, samim tim i njegovom jačanju. On utiče na regulaciju krvnog pritiska, tako da osobe koje imaju hipotenziju njime mogu regulisati srčani ritam i otkucaje srca. Glog ima odličan efekat i nakon preležanog infarkta i miokarditisa, upravo zbog efekata na jačanje srčanog mišića. Može da predstavlja pomoć pri blagoj srčanoj insuficijenciji, a dostupni su i značajni studijski podaci o pozitivnom efektu na smanjenje krvnog pritiska i otkucaja srca.
Bijeli luk ima jako dobro antimikrobno dejstvo. Njegova aktivna supstanca je alicin, koji ima antimikrobno, antivirusno i antioksidantno dejstvo. Smanjuje nivo lipida u krvi, ima fibrinolitičko dejstvo, snižava krvni pritisak, odličan je u preporuci za prevenciju ateroskleroze a smanjuje i simptome i komplikacije bolesti. Svakodnevna upotreba značajno smanjuje rizik od komplikacija. Sumarni efekti bijelog luka uključuju kardioprotektivni efekat, smanjenje agregacije trombocita i krvnog pritiska, smanjenje nivoa holesterola. Ima i antiinflamatorni efekat jer podstiče stimulaciju ćelija imunog sistema i smanjuje dejstvo makrofaga.
Zeleni čaj ima veliki broj antioksidantnih sastojaka. Pomaže u sprečavanju nastanka krvnih ugrušaka i upala, a značajan je i u regulaciji boljeg funkcionisanja mozga. Desetogodišnja studija pokazuje da uživaoci nikotina koji uzimaju 5-6 šoljica zelenog čaja imaju za 31% manji rizik od dobijanja kardiovaskularnih bolesti u odnosu na one koji to ne rade. Takođe, mr ph Koprivica navodi da istraživanja pokazuju da je ovim pristupom smanjena incidenca obolijevanja od dijabetesa za 42%, a u prevenciji demencije i neurodegenerativnih poremećaja za 38%. Kao jak antioksidans utiče i na procese starenja.
Magnezijum kao mineral je neophodan za metabolizam kalcijuma i jako je bitan za funkcionisanje nervnog sistema, mišićnog sistema, širi krvne sudove, reguliše krvni pritisak, uravnotežuje ritam srca i reguliše perifernu cirkulaciju.
Vitamini B1 i B6, pogotovu B1, sprečavaju komplikacije u nervnom sistemu. B6 je najčešće u kombinaciji sa magnezijumom zato što pomaže njegovu apsorpciju, prodire u nervne ćelije, a ima i efekat u suzbijanju napada migrene.
Anita Đurović
Add comment