Istraživanje koje su realizovali Medicinski fakultet Univerziteta Crne Gore i Klinički centar Crne Gore pokazalo je da je plazmafereza (PF) široko primijenjena i bezbjedna metoda u liječenju različitih neuroloških bolesti autoimunog porijekla.
-Ova terapijska procedura, koja se koristi za uklanjanje štetnih imunoloških faktora iz krvi pacijenata, pokazala je značajne kliničke koristi kod pacijenata sa multiplom sklerozom, Guillain-Barré sindromom i mijastenijom gravis. U okviru studije sprovedene od januara 2020. do aprila 2022. godine analizirano je 246 tretmana plazmafereze kod 43 pacijenta, pri čemu su rezultati ukazali na poboljšanje kliničke slike kod većine pacijenata – saopšteno je iz UCG.
Plazmafereza je medicinska procedura kojom se iz krvi uklanja plazma koja može sadržavati patogene imunološke komponente, a zatim se krv vraća pacijentu sa zamjenskom tečnošću. U ovoj studiji pacijenti su podijeljeni u četiri grupe prema indikacijama.
Kod devet pacijenata sa multiplom sklerozom (MS) plazmafereza je primijenjena kao dio terapije u akutnim pogoršanjima bolesti, a kod osam njih zabilježeno je poboljšanje na skali proširene onesposobljenosti (EDSS) za najmanje 0,5 poena.
Kod pacijenata sa Guillain-Barré sindromom (GBS), koji karakteriše naglo progresivna slabost mišića, plazmafereza je sprovedena kod 20 pacijenata, pri čemu je kod 14 primijećeno značajno poboljšanje u funkcionalnoj sposobnosti prema Hughesovoj skali.
Terapija je primijenjena i kod četiri pacijenta sa mijastenijom gravis (MG), gdje je zabilježeno poboljšanje mišićne snage. Najheterogeniju grupu činili su pacijenti kod kojih se pretpostavlja da je mehanizam razvoja bolesti povezan sa disfunkcijom imunološkog sistema.
-Iako je plazmafereza generalno bezbjedna procedura, u okviru ove studije zabilježeni su neželjeni efekti kod 14 pacijenata, ali su uglavnom bili blagi i prolazni. Procedura se sprovodi pomoću specijalizovanih medicinskih uređaja koji filtriraju krv, uklanjaju neželjene supstance i vraćaju pročišćenu krv pacijentima. Sama procedura traje između jednog i tri sata i najčešće se ponavlja u nekoliko sesija, u zavisnosti od težine bolesti i terapijskog odgovora – dodaje se u saopštenju UCG.
Zaključci istraživanja ukazuju na značajnu efikasnost i sigurnost plazmafereze u liječenju imunološki posredovanih neuroloških bolesti. Ovi rezultati dodatno potvrđuju da je plazmafereza ključna terapijska metoda kod pacijenata sa ozbiljnim neurološkim stanjima, posebno u situacijama kada standardne terapije ne daju zadovoljavajuće rezultate.
Autori ove studije su neurolozi Kliničkog centra Crne Gore: dr Milovan Roganović, dr Jevto Eraković, dr Ljiljana Radulović, dr Slaviša Peruničić, dr Dragica Milikić, dr Balša Vujović, dr Zilha Idrizović, dr Sandra Vujović, dr Mladen Debeljević, dr Sanja Gluščević.
Rad je objavljen u časopisu Therapeutic Apheresis and Dialysis i dostupan je u bazi podataka PubMed, koju vodi Nacionalna medicinska biblioteka u okviru Nacionalnog instituta za zdravlje Sjedinjenih Američkih Država.
IZVOR: CdM
