[heading]Iznenadnu smrt od infarkta miokarda ne mora uvijek pratiti akutni bol u grudima. Prevelika uzbuđenja uzrok su momentalnog grča srčanih krvnih žila i smrti. Brojni primjeri govore o tome, ne samo u životu, nego i u literaturi[/heading]
Nad iznenadnom smrću od infarkta miokarda, čovjeka koji prethodno nije osjećao bol u grudima niti se liječio od srca, svi se, a naročito rodbina, zapitaju kako je to moguće. No, mogućnost takve smrti, poznata je u običnom životu, ali i opisana u literaturi. Vilijam Šekspir u svojim dramama opisuje da je do nagle smrti došlo usljed pretjeranog straha ili prevelike žalosti. Zbog tako jakih emocija, dolazi, zapravo, do momentalnog grča srčanih krvnih žila. Šekspir klinički i psihološki analizira ljudske strasti i djelovanje emocija na organizam čovjeka, kao što to čine i ljekari u skorije vrijeme.
U komediji „Bogojavljenjska noć’, on piše da se umiralo od pretjeranog uzbuđenja, od neuzvraćene ljubavi i ljubavnog bola. „Ako muzika hrani ljubav, dajte mi je u ekscesu, vrhu njenom, jer od pretjeranog nagona može se razboljeti i umrijeti”; „Oj, dođi mi, smrti, dođi / i čempresov lijes mi izdubi. / O živote, prođi, prođi / Jer okrutna djeva me ubi”; „Nikad nije tu svoju ljubav otkrila. Ginula je sva od bola ljubavnog”.
NIJEMA ANGINA
U naše vrijeme, odnosno posljednjih godina, dokazano je da bolesnici koji boluju od angine pektoris u većini slučajeva mogu imati epizode slabog dovoda krvi u srčani mišić, a da to nije praćeno bolom u grudima. Takve epizode slabijeg dovoda kiseonika i krvi u srčani mišić, koje nijesu praćene bolom u grudima, nazivaju se bezbolnom, potajnom ili nijemom anginom – „Silent Myocardial Ishaemia”. Bolna i bezbolna, slaba opskrba srčanog mišića krvlju i hranljivim materijama, dovodi do promjena u njemu koje se nazivaju ishemijom. Riječ ishemija, teško se može prevoditi. Označava slabo proticanje krvi u pojedinim djelovima ljudskog organizma, što se prikazuje bljedilom. Smanjeno proticanje krvi kroz srčane žile registruje se na EKG snimku, promjenama na ST spojnici, Q i T talasu.
Bezbolna, slaba opskrba srčanog mišića kiseonikom i krvlju javlja se kod 2,5 odsto zdravih osoba starijih od 40 do 60 godina. Bezbolan ishemični atak često se javlja i kod bolesnika od angine pektoris i kod bolesnika koki su preživjeli infarkt srca, po ukazu testa opterećenja. Da bi se ove promjene otkrile koristi se ambulantni monitoring, nošenje aparata – holtera, koji snima rad srca i registruje promjene na EKG-u tokom 24 ili 48 časova.
MEHANIZAM BEZBOLNE ISHEMIJE JOŠ NEPOZNAT
Pravi mehanizam koji uzrokuje bezbolnu ishemiju srca, odnosno slabi protok krvi kroz srčane žile – koronarke, nije poznat. Isto tako nije poznato zašto se neki bolesnici rijetko žale na bol u grudima, iako imaju česte epizode ishemije.
Istraživanja su pokazala da ishemiju s bolovima ili bez bolova kod angine pektoris i nastupajući infarkt, mogu izazvati brojni mehanizmi. Oni variraju od bolesnika do bolesnika, pa se čak i mijenjaju iz časa u čas. Poznati uzroci bolnoj i bezbolnoj ishemiji srčanog mišića, na čemu se i zasniva njihova terapija, jesu povećana potreba srčanog mišića za kiseonikom, smanjeni protok krvi kroz krvne žile i trombotičke naslage u lumenu krvnih žila.
PREPORUKE ZA SPREČAVANJE ZAKRČENJA KRVNIH ŽILA SRCA
U želji da se spriječi zakrčenje krvnih žila srca i drugih krvnih sudova u organizmu, u želji da se prevenira, spriječi pojava ateroskleroze, Evropsko udruženje kardiologa donijelo je preporuke koje će pomoći da se što je moguće duže odloži pojava ateroskleroza. Njih je u prošlom borju časopisa „Medical” iznio vrsni kardiolog profesor Miodrag Ostojić, jedan od učesnika nedavno završenog Sajma medicine u Podgorici. On citira preporuke i naglašava da osoba koja ih se drži garantovano neće dobiti aterosklerozu, odnosno zakrčenje krvnih žila prije 65. godine. Te preporuke ukomponovane su u brojnu šifru 035140530. Ovom prilikom valja ih još jednom protumačiti. Prva brojka 0 znači da se ne puši. Broj 3 govori o potrebi da se svakodnevno hoda 3 kilometra, a u broju 5 sadržana je preporuka da se jede pet obroka dnevno, sastavljenih od voća i povrća. Sistolni, ili gornji pritisak, ne smije preći 140 mmHg, a dijastolni, odnosno donji, ne smije preći broj 90. Zdravije bi bilo ako sistolni pritisak nije veći od 120 mmHg, a dijastolni da nije veći od 80 mmHg. Sledeća brojka formule, broj 5, kaže da holesterol ne smije preći tu granicu, a broj 3 da trigliceridi moraju biti niži od tog broja. Nula na kraju ukazuje da osoba ne smije biti gojazna i da treba da reguliše šećer u krvi u normalnim granicama.
Dodajte komentar