[heading]Ispupčene grudi (pectus carinatum)[/heading]
KAKO PREPOZNATI ISPUPČENI GRUDNI KOŠ?
Ispupčene grudi (pectus carinatum) predstvaljaju deformitet grudnog koša koji se karakteriše grebenastim ipupčenjem dijela ili grudne kosti u cjelosti, iznad nivoa grudnog koša. Ispupčenje grudne kosti je često udruženo sa parasternalnim (sa strana od grudne kosti) ipupčenjem rebara, a nekada i sa prominirajućim položajem claviculae (ključne kosti). Rebra zauzimaju relativno kos položaj, a u donjem dijelu često može da se primijeti izdubljenje sa izdignutim rebalrnim lukovima. Pojavljuje se od blažih oblika do vrlo izražene deformacije. Ovakva ispupčenja su rjeđe jednostrana. Po svojoj lokalizaciji, promjene su najčešće locirane u predjelu od drugog do sedmog rebra. Kao posljedica pomenutog dolazi do izmjene dijametra grudnog koša. Naime, prednje-zadnji (antero- posteriorni) dijametar se povećava (dijametar u sagitalnoj ravni) dok je dijametar lijevo i desno-poprečni (medio- lateralni) od grudne kosti (sternum- a) smanjen.
KOJI SU TO FAKTORI KOJI NAJČEŠĆE USLOVLJAVAJU NASTANAK OVOG DEFORMITETA?
Kada govorimo o nastanku ovog deformiteta onda obično napominjemo mogućnost prisustva fatora koji uslovljavaju poremećaj mineralizacije kalcijuma, kao predilekcioni. Opet, ovo se često povezuje i sa rahitisom koji nerijetko najizraženije tragove ostavlja upravo na rebrima i grudnoj kosti koji mijenjajući svoj kvalitet, uslijed dejstva sila iznutra i spolja, mijenjaju i svoj položaj i oblik. Međutim, kao česti etiološki faktori prisutna su i respiratorna oboljenja praćenja dogoročnim nadražajnim kašljem i sl. Kao mnogo rjeđi uzrok navode se eventualno nepravilno srasli prelomi sternuma.
DO KOJIH POSLJEDICA MOŽE DA DOVEDE PRISUSTVO OVOG DEFORMITETA?
U najvećoj mjeri se zastupa tvrdnja da osim kozmetoloških promjena na samom grudnom košu, ovaj deformitet ne izaziva značajnije funkcionalne smetnje organa smještenih u grudnoj duplji, međutim, ovakve promjene u obliku grudnog koša nekada mogu biti uzrok promjena u mehanizmu disanja i time uticati na cjelokupnu vrijednost respiratornog kapaciteta grudnog koša uslovljavajući redukciju ventilacije. Dakle, loše držanje, slabljenje muskulature i opadanje fleksibilnosti bi moglo, ugrubo, objediniti promjene.
KAKO SE VRŠI PROCJENA STEPENA DEFORMITETA?
Procjena stepena deformiteta se vrši na osnovu kliničkog pregleda, mjerenjem prednje – zadnjeg (antero-posteriornog) dijametra uz pomoć pelvimetra i na osmovu somatoskopske metode.
U ČEMU SE OGLEDA LIJEČENJE OVOG DEFORMITETA?
U procesu liječenja ovog deformiteta značajno mjesto ima fizioterapija (korektivni kineziterapijski program vježbi), zatim sportovi koji utiču na jačanje muskulature i poboljšanje funkcije disanja (leđno i prsno plivanje, veslanje) košarka, gimnastika i sl. Od velikog značaja jeste i adekvatan unos minerala i vitamina, naročito vitamina D, kao i pravilan tjelesni stav uz pravilno disanje. Ortopedski način liječenja je takođe moguć (specifičan pojas), a u rijetkim slučajevima postoji mogućnost i operativnog načina liječenja.
KOLIKI JE ZNAČAJ FIZIOTERAPIJSKOG NAČINA LIJEČENJA I ŠTA ON PODRAZUMIJEVA?
Primjena kineziterapijskog programa vježbi uglavnom kod slabijih i srednje teških deformiteta daje dobre rezultate. Kineziterapijski program obuhvata primjenu vježbi disanja u kombinaciji sa vježbama jačanja ciljanih mišića i mišićnih grupa u adekvatnim položajima tijela uz edukaciju pacijenta.
Adekvatno i kontinuirano praćenje pacijenta uz edukaciju vezanu za karakteristike, moguće posljedice u skladu sa stepenom deformiteta, način liječenja, važnost pravilnog i kontinuiranog izvođenja kineziterapijskog programa vježbi, često predstavlja put ka kontroli deformiteta i odlaganja (odbacivanja) ortopedskog ili operativnog načina liječenja kod blažih i srednje teških deformiteta.
Piše: Bojan Kraljević, Spec. primijenjene fizioterapije (BApp, Spec. App)
Add comment