[heading]Miločer i ovog ljeta edukativni centar iz raznih oblasti medicine. Krajem juna, u organizaciji Evropskog centra za mir i razvoj, održane dvije ljetnje škole o kardiovaskularnim bolestima i reproduktivnom zdravlju[/heading]
Krajem mjeseca, od 25. do 29., u Miločeru su održane IV. Međunarodna ljetnja škola o kardiovaskularnim bolestima i III. Škola posvećena reproduktivnom zdravlju. U fokusu interesovanja učesnika bili su kontrola faktora rizika, dijagnostika i tretman kardiovaskularnih bolesti i edukacija adolescenata o reproduktivnom zdravlju.
Skup je otvorio ministar zdravlja u Vladi Crne Gore doc. dr Miodrag Radunović, ističući važnost ulaganja u nauku, transfera znanja i kontinuirane edukacije. Faktori rizika kao tema nijesu slučajno izabrani, smatra ministar, jer su kardiovaskularne bolesti glavni uzrok obolijevanja i smrti u zemljama Evrope.
– U zemljama Evropske unije, kardiovaskularni mortalitet bio je 42%, dok je u Crnoj Gori 2008. godine taj procenat bio 54%. Visoko učešće kardiovaskularnih bolesti u strukturi mortaliteta odslikava veoma prisutno rizično ponašanje populacije. U to spadaju pušenje, alkoholizam, nepravilna ishrana, nedovolja fizička aktivnost.
– Uvođenje novih tehnologija u dijagnostici i liječenju jasno ukazuje da Crna Gora ne zaostaje za zemljama u regionu. Ipak, kod nas do sada nije uspostavljen nacionalni program prevencije i kontrole kariovaskularnih bolesti, koji bi uključio mjere primarne prevencije i ranog dijagnostikovanja u opštoj populaciji kao i među visokorizičnim osobama-naglasio je ministar Radunović.
I tema druge škole, kazao je ministar, veoma je aktuelna jer je reproduktivno zdravlje važan segment kome Svjetska zdravstvena organizacija i ostale medjunarodne organizacije poklanjaju značajnu pažnju kroz razne programe i aktivnosti.
– Reproduktivno zdravlje je prioritetna oblast zdravstvenih mjera i saglasno zakonu, ima prioritet u finansiranju i sastavni je dio obima i standarda zdravstvenih usluga.Unapređenje politike reproduktivnog zdravlja je složen proces koji obuhvata brojne segmente društva, a ne samo sistem zdravstva. Multisektorski pristup je neophodan uslov uspjeha reformi u ovoj oblasti-rekao je Radunović.
Demografska slika ukazuje da u Crnoj Gori smanjuje natalitet. Parovi sve više u poznijim godinama stupaju u brak, a većina porodica je sa jednim djetetom. Prema mišljenju Radunovića potrebno je stimulisati porodice i majke sa više djece i stvoriti uslove za njihov normalan i ugodan život.
– Zato mi nastojimo da poboljšamo uslove u porodilištu Kliničkog centra, u koji se obavi 3ooo porođaja godišnje. Krenula je njegova rekonstrukcija, a namjera je da se uvede “baby friendly” sistem i time stvori prijatan ambijent za majku i dijete, istakao je ministar Radunović.
Izvršni direktor Evropskog pokreta za mir i razvoj prof. dr Njegoslav Ostojić, kazao je da je organizator na bazi strateškog partnerstva uspio da okupi najbolje institucije iz čitavog svijeta, kao i pojedince sa najboljim akademskim standardima i referencama.
U svojoj prezentaciji profesor Ostojić je govorio o uzrocima ishemične bolesti srca i stepenu smrtnosti od kariovaskularnih bolesti. Glavni uzroci ishemije su hipertenzija, hiperholesterolemija, pušenje i dijabetes melitus. Srbija je po broju smrtnih slučajeva uz ostale istočnoevropske zemlje, poput Rusije i Ukrajine. Prema studiji koja je obuhvatila period od 1991. do 2005. godine, stopa smrtnosti u istočnoevropskim zemljama je dva puta veća od razvijenih zemalja Zapada.
– Sa stopom smrtnosti od 553 osobe na milion stanovnika Srbija je odmah poslije Rusije i Ukrajine, gdje je ta cifra 688, odnosno 636 osoba na milion stanovnika, kaže profesor Ostojić.
Doc. dr Duško Vulić, sa Medicinskog fakulteta iz Banja Luke, istakao je da studije pokazuju kako će do 2030. godine u svijetu od kardiovaskularnih bolesti umrijeti 23,6 milona.
– Deset globalnih faktora rizika odgovorni su za jednu trećinu svih smrti. Mali broj faktora rizika uzrokuje veliki broj preranih smrti. Takav je visok holesterol koji uzrokuje 4,4 miliona žrtava ili 7,9 odsto ukupne brojke. Zbog pušenja oko 4,9 miliona, a usled visokog pritiska 7,1 milion ljudi umire. Globalni cilj je da se smanji preventibilno umiranje za 25 odsto do 2025. godine-kazao je Vulić, ističući da je hiperholesterolemija najčešća familijarna,odnosno genetska bolest u Evropi i Americi. Uzrokuje je mutacija LDL receptora i da povećava rizik od kardiovaskularnih bolesti.
Pri procjeni kardiovaskularnog rizika svi pacijenti se moraju kategorisati ne samo prema plazmatskim lipidima, već istovremeno prema različitim faktorima rizika, oštećenju organa i ukupnog rizika koji nastaje kao rezultat sinergijskih djelovanja. Rizik je veći kod osoba niskog socijalnog i ekonomskog statusa, onih sa gojaznošću i dijabetičara.
EVROPSKI VODIČ ZA PREVENCIJU
Prema najnovijoj verziji Evropskog vodiča za prevenciju kardiovaskularnih bolesti, koji su uradili eminentni stručnjaci iz više evropskih zemalja, kardiovaskularne bolesti su u “jakoj vezi sa stilom života, naroćito sa upotrebom duvana, nezdravih prehrambenih navika, fizičke neaktivnosti i psihosocijalnog stresa.
Add comment