[heading size=”7″]Zdravstveni problem sa kojima se susreću pripadnici LGBT populacije ne razlikuju se od problama ostalih pacijenata koji se obraćaju zdravstenim ustanovama za pomoć. Kao rezultat visokog stepena homofobije kod LGBT populacije se češće javljaja depresija, asocijalnost i nezadovoljstvo[/heading] Specifični zdravstveni problemi LGBT populacije ne postoje, uprkos predrasudama i stereotipima koji su prisutni kod ove tematike. Međutim, kada uzmemo u obzir činjenicu da je biti pripadnik LGBT populacije u Crnoj Gori danas, uprkos napornom radu na osvješćavanju opšte populacije, i dalje jako teško, usljed društvenog neprihvatanja i visokog stepena homofobije, postoji određen broj problema koji se javljaju kada je u pitanju psihološko zdravlje. Recimo, LGBT osobe su tokom odrastanja u homofobnoj okolini često prinuđene da skrivaju svoju seksualnu orijentaciju od svojih najbližih, što ponekad rezultira nezadovoljstvom, asocijalnošću, a u nekim slučajevima i depresijom. Ovakvi slučajevi su pogotovo česti kod LGBT omladine, obzirom da se u periodu adolescencije najčešće događa period samospoznaje, koji rezultira strahom i čestim povlačenjem u sebe kako bi se izbjeglo odbacivanje okoline.
Kada govorimo o seksualno prenosivim bolestima, često smo svjedoci predrasuda da je vjerovatnoća da se osobe homoseksualne orijentacije zaraze virusom HIV/AIDS, hepatitisom ili nekom drugom vrstom seksualno prenosive bolesti, veća. Međutim, činjenica je da svaki nezaštićen odnos, bio on heteroseksualni ili homoseksualni, može dovesti do prenošenja neke od seksualno prenosivih bolesti. S tim u vezi, LGBT Forum Progres od svog osnivanja promoviše koncept sigurnog seksa i korišćenja zaštite prilikom seksa, koja se besplatno distribuira u sklopu same organizacije, kao i u sklopu LGBTIQ Socijalnog Centra, zajedno sa informativnim materijalima koji su članovima i članicama LGBT zajednice svakodnevno dostupni.
U pristupu zdravstvenim uslugama LGBT populacija nema prepreka. Međutim, opet kao posljedica društvenog neprihvatanja i visokog stepena homofobije, kao i straha od diskriminacije, članovi LGBT zajednice često imaju nepovjerenje prema odabranim ljekarima ili zdravstvenim institucijama, te se ne deklarišu kao pripadnici LGBT zajednice pri samoj posjeti zdravstvenim institucijama.
Odnos zdravstvenih službenika je uglavnom profesionalan, iako smo kao organizacija imali pritužbi na rad pojedinih zdravstvenih radnika, kada se radi o homofobnim izjavama. Kako bi se postiglo povjerenje LGBT zajednice u zdravstvene institucije, Ministarstvo zdravlja je, u skladu sa preduzetim obavezama pri implementaciji Strategije za unapređenje kvaliteta života LGBT osoba 2013-2018, Vlade Crne Gore, imenovalo LGBT kontakt osobe u zdravstvenim ustanovama, kojima se LGBT osobe mogu javiti i biti otvoreni u vezi svoje seksualne orijentacije ili rodnog identiteta, bez straha da će biti diskriminisani po tom osnovu. Na ovaj način, jača se povjerenje između LGBT zajednice i zdravstvenog sistema i preventivno se djeluje na potencijalnu diskriminaciju LGBT osoba.
Svakako da postoje situacije u kojima je podatak pripadnosti LGBT zajednici neophodan i od važnosti zdravstvenim radnicima. Ovo se posebno odnosi na transrodne osobe, kod kojih je ključno saopštiti svoj rodni identitet, kako bi se zaposleni u zdravstvenom sistemu pravilno odnosili kada je takav slučaju u pitanju. Podsjećanja radi, 2012. godine Zakon o zdravstvenom osiguranju je promjenjen i on omogućava pokriće u iznosu od 80% troškova promjene pola za transrodne osobe. Ova mogućnost će biti stavljena u funkciju donošenjem Protokola o promjeni pola, čije se usvajanje očekuje ove godine.
Pored ovog slučaja, prilikom testiranja na seksualno prenosive bolesti takođe je bitno saopštiti da li je pacijent imao nezaštićen seksualni odnos, mada se ovo putanje odnosi na sve, ne samo na pripadnike LGBT zajednice.
Kao i u svakoj strukturi, tako i među zdravstvenim radnicima postoje predrasude kada je riječ o pripadnicima LGBT zajednice. Prijavljenih slučajeva ovog tipa nema mnogo, ali svakako da postoje, što svakako pokazuje potrebu za edukacijom na ovom polju. LGBT Forum Progres je sproveo edukativni seminar namjenjen zdravstvenim radnicima, o pitanjima transrodnih osoba, i ovakvi seminari i doedukacija su planirani i u budućnosti. Na taj način se brišu stereotipi i predrasude, a LGBT osobama se omogućava nesmetana i nediskriminatorska zdravstvena njega kao i svim drugim građanima Crne Gore.
Možemo reći da je zdravstveni sistem Crne Gore dosta povoljno naklonjen LGBT populaciji. Činjenica da je Ministarstvo zdravlja prepoznalo važnost uspostavljanja LGBT kontakt osba u sklopu zdravstvenih institucija, da je izmijenjen zakon zdravstvenoj zaštiti i da je potpisan memorandum o saradnji i razumijevanju između Ministarstva zdravlja i LGBT Foruma Progres, svakako su indikatori volje zdravstvenog sistema da svoje usluge učini jednakim i dostupnim svima, bez obzira na različitost.
Elmir Đoković, predsjednik LGBTIQ-a
Dodajte komentar