[heading]KAMPANJA SAVJETA EVROPE ” JEDNO OD PETORO” [/heading] U okviru kampanje Savjeta Evrope ” Jedno od petoro” koja je posvećena zdravlju djeteta, tematski skup pod nazivom ” Prepoznavanje djeteta žrtve seksualnog nasilja i njegov medicinsko – psihološki tretman”, održan je 19. aprila 2012. u Institutu za javno zdravlje u Podgorici.
Ujedinjene nacije su 1999. godine dale definiciju o tome šta je dijete, a Svjetska zdravstvena organizacija je te iste godine donijela definiciju zlostavljanja i zanemarivanja, po kojoj je to ” zloupotreba ili zlostavljanje djeteta koje obuhvata sve oblike fizičkog ili emocionalnog zlostavljanja, seksualnu zloupotrebu, zanemarivanje ili nemaran postupak, kao i komercijalnu ili drugu ekspolataciju, što dovodi do stvarnog ili do potencijalnog narušavanaja djetetovog zdravlja, njegovog poreživljavanja, razvoja ili dostojanstva u okviru odnosa koji uključuje odgovornost, povjerenje ili moć. “U sklopu ove deinicje je i deinicija seksualnog zlostvaljanja koje predstavlja “svaki vid zloupotrebe djeteta u cilju seksualnog zadovoljenja ili uživanja odrasle osobe, ili drugog djeteta koje ima, zbog svog uzrasta ili razvoja, položaj koji mu daje odgovornost, povjerenje ili moć.”
Prema istraživanjima Savjeta Evrope, alarmantan podatak kazuje da je svako peto dijete, odnosno, oko 30 miliona djece samo u Evropi, bilo žrtvom nekog oblika seksualnog nasilja. Zato su se zemlje, članice Savjeta Evrope, ujedinile u namjeri da ostvare tri jasno prepoznatljiva cilja: 1) da spriječe i suzbiju seksualno nasilje i seksualno iskorišćavanje djece; 2) da zaštite prava djece – žrtave seksualnog iskorišćavanja i seksualnog zlostavljanja; 3) da promovišu nacionalnu i međunarodnu saradnju u suzbijanju ove pojave.
U tom smislu , Crna Gora, kao najmlađa članica Savjet a Evrope, vrlo odgovorno je pristupila rješavanju ovog problema, ratifikujući i primjenjući Konvenciju Savjeta Evrope o zaštiti djece od seksualnog iskorišćavanja i seksualnog zlostavljanja. Za suzbijanje ove pojave, od izuzetne važnosti, je usaglašavanje ukupnog zakonodavstva na nivou svih zemalja, članica Savjeta Evrope, kako bi se uspostavljanjem pravnog okvira stvorili preduslovi za kvalitetnu borbu protiv seksualnog zlostavljanja djece.
Iskustva evropskih zemalja pokazuju da su oblici seksualnog zlostavljanja djece različiti i da se kreću od oblika zlostavljanja unutar porodice ili neke insitucije, preko dječije pornogradije, dječije prostitucije, vrbovanja putem interneta, zlostavljanja od strane vršnjaka…!! najvećem broju slučajeva počinioci nasilja nad djecom, zlostavljači, nijesu sankcionisani.
Govoreći o specifičnoj ulozi crnogoroskog zdravstvenog sistema u svim fazama zaštite djeteta od zlostavljanja i zanemarivanja, od prevencije preko otkrivanja, dijagnostike i tretmana praćenja i evaluacije, doc. drMiodragRadunović, ministar zdravlja, posebno je naglasio značaj specijalizovanih savjetovališta za trudnice, pedijatrijsko savjetovalište i savjetovalište za adolescente. Savjetodani rad pedijatra u cilju pomoći roditeljima pri podizanju djece i zadovoljavanje njihovih razvojnih potreba ima značajnu preventivnu ulogu. Takođe, i sistematskim pregledima djece mogu da se uoče početni znaci zlostavljanja ili zanemarivanja, i da se preduzimanjem odgovarajućih mjera (razgovori sa roditeljima, školskim psihologom, djetetom) mogu sprječiti teži oblici djetetovog zdravlja i razvoja.
U cilju unapređenja prakse u pružanju što kvalitenijih uslova djeci – žrtvama, Minsitarstvo rada i socijalnog staranja, sa UNHCR-om započelo je još 2002. godine realizaciju programa zaštite djece od zlostavljanja i zanemarivanja. Formirani su multidisciplinarni timovi u Nikšiću, Bijelom Polju, Cetinju, Podgorci, Baru, Kotoru, Herceg Novom i Beranama. Operativne timove čine: psiholog, pedagog, socijalni radnik, pravnik, psihijatar, pedijatar, policijski inspektor, tužilac, sudija, predstavnik nevladine organizacije, SOS – telefona za žene i djecu žrtve nasilja, a koordinator svih aktivnosti tima je Centar za socijalni rad.
Socijalna zaštita žrtava nasilja obuhvata materijalnu i nematerijalnu pomoć, smještaj, usluge socijalnog rada, u skladu sa zakonom kojim se uređuje socijalna dječja zaštita.
Svetlana Sovilj govorila je o aktivnostima Ministarstva rada i socijalnog staranja u izradi zakonskih normativnih akata, kao i obaveze izrade Protokola o postupanju i prevencije i zaštiti od nasilja u porodici. Cilj protokola jeste da se uspostavi i podstakne multidisciplinarna saradnja s jasno razarađenim postupanjima svakog sistema. Protokol sadrži odredbe poštovanja osnovnih principa, proizišlih iz svih konvencija i zakona navedenih strategija o sveobuvatnoj zaštiti od porodičnig nasilja.
Strategija zaštite od nasilja u porodici sadrži ocjenu stanja, ciljeve mjera za unapređenje socijalne i druge zaštite, identifikuje ključne porbleme, i bavi se podizanjem nivoa svjesti građana o ovom opakom problemu. Uz podršku UNDP-ja ovo ministarstvo će organizvati edukaciju stručnjaka koji će sporovoditi psihosocijalni tretman. Uz organizovanje seminara i radionica, radiće se i na edukaciji zaposlenih u ustanovama socijalne zaštite koja se odnosi na načine prepoznavanja i pružanja pomoći, prevashodno djeci žrtvama seksualnog iskorišćavanja i seksualnog zlostavljanja. Predstavnici ustanova socijalne i dječje zaštite podržaće aktivnosti lokalnih samouprava, podsticaće saradnju izmedju nadležnih resora, kao i saradnju sa nevladinim organizacijama, u cilju što efikasnijeg onemogućavanja zlostavljanja djece.
Bitno je da se zna, smatra dr Zorica Barac, da je zlostavljač uvijek taj koji je odgovoran za svoje ponašanje, a da je dijete žrtva i da nikad ne može biti odgovorno za seksualno zlostavljanje. Zlostavljači rijetko koriste silu, odnosno fizičku agresiju; najčešće koriste nagovaranje, prijetnje i potkupljivanje. Seksualno zlostavljanje niti poznaje, niti poštuje granice, događa se u svim kulturama, u svim klasama, u svim rasama, bez obzira na standard koji se posjeduje i bez obzira na obrazovni nivo koji postoji u porodici.
Seksualno zlostavljanje nije problem koji će tek tako proći sa vremenom. Posljedice takvog čina su trajne, osim ako zlostavljana osoba ne dobije adekvatnu psihološku pomoć.
Učesnik skupa Radule Dragović, sa aspekta zakonske regulative, naglasio je da državni i drugi organi u normativnom regulisanju i praktičnom djelovanju implementiraju Konvenciju prava djeteta i njene principe i da se radi na dugoročnoj strategiji za borbu protiv trgovine ljudima u periodu od 2012. do 2017. godine, koja obuhvata izradu nacrta primjenom međunarodnih instrumenata i standarda iz oblasti trgovine ljdima, kao i edukaciju u ovoj oblasti, sa akcentom na primarnoj zaštiti djece.
Add comment