Istraživanja ponovo pokazuju da izlaganje vještačkom izvoru ultravioletnog zračenja u solarijumu utiče na porast broja slučajeva obolijevanja od karcinoma kože kod adolescenata, posebno od melanoma. Melanom je jedan od najzastupljenijih karcinoma u adolescentnom periodu. On izaziva najveći broj smrtnih slučajeva, čak 9.000 svake godine na području Amerike. Odlazak u solarijum u uzrastu mlađem od 35 godina povećava rizik od nastanka melanoma za više od 60-80%, a generalno, u svim uzrastima, evidentno povećava rizik od melanoma za 75%! Američki naučnici prikupili su i prezentovali sljedeće podatke:
1. Oko 32% bijelih američkih mladih žena starosti 18-21 godine posjetilo je solarijum u posljednjih 12 mjeseci, u prosjeku više od 27 puta.
2. Postotak kozmetičkih salona sa solarijumima koji se ne pridržavaju uputstava FDA o frekvenciji upotrebe solarijuma kreće se oko 74%.
3. Solarijumi uzrokuju 170.000 novootkrivenih karcinoma godišnje.
4. U nekim državama USA zabranjena je upotreba solarijuma za mlađe od 18 godina, a neke su promijenile klasu filtera lampe sa klase I na klasu II.
5. Pronađeno je da 65% salona sa solarijumima nudi svoje usluge djeci mlađoj od 10 godina, a najveći dio pri komunikaciji s klijentima, uprošćuje stepen rizika od nastanka maligniteta kože.
Čest put matičnih ćelija koji uzrokuje rast malignog tumora za sada je određen otkrićem brojnih novih antikancerogenih lijekova i pokazuje obećavajuće rezultate. Tim naučnika „Case Western Reserve University School of Medicine” otkrio je metod koji opisuje ovaj put signalizacije rasta i time sugerisao nove metode liječenja karcinoma dojke, kolona, melanoma i nekih drugih malignih tumora. Tim je ukazao na abnormalnost kancera u mutaciji gena zvanog PIK3CA, što rezultira izmjenjenim proteinom, a što može biti rani okidač za kancer. Prekidanjem izmijenjenog puta signalizacije, i time onemogućavanjem rasta ćelija kancera, otvorena je nova mogućnost liječenja ovih do sada neizlječivih bolesti. Njihovo otkriće je „dobitak u interakciji s IRS1, pomoću p110 alfaspiralnog mutantnog domena, od krucijalnog je značaja za njihovu onkogenu funkciju”, kako je publikovano u Žurnalu „The Cancer Cell”. Kancer raste iz jedne ćelije čiji je mali broj gena mutiran zbog slučajne greške u procesu DNA replikacije. Te mutacije igraju ključnu ulogu u karcinogenezi. Ovo otkriće ima opšti i širok uticaj na liječenje ljudi oboljelih od raka zato što je mnogo osoba naklonjeno mutaciji posebno tog p110 alfa-proteina koji je kodiran PIK3CA genom. Ovo otkriće je, svakako, veliki napredak, pošto se sada može prekinuti ovaj pogrešno adresiran signalni put u ćelijama kancera. Mutacije su ciklične i nekontrolisane, što znači da, ako se prekine ovaj „začarani krug”, rast kancera se može kontrolisati. To znači da bi se u budućnosti mogli pronaći manje toksični lijekovi prilagođeni u personalizovanom protokolu svakog pacijenta ponaosob.
Ćelije raka su problem za ljudsko tijelo zato što se umnožavaju nepravilno i bez umiranja i bezočno metastaziraju na mjestu gdje ne pripadaju. Protein koji štiti zdrave ćelije da se ne ponašaju tako jeste tumor supresor zvani p53. On zaustavlja potencijalno prekancerozne ćelije da se ne dijele i izaziva samouništenje već oštećenih ćelija prije diobe. Nije iznenađujuće da je funkcija p53 u mnogim kancerima poremećena. Dvadeset petog aprila 2013. god. tim sa Oksforda, u saradnji sa timovima nekih drugih univerziteta, opisao je kako je p53 „ućutkan” u ćelijama napredujućeg melanoma pomoću proteina iA SPP (ciklin B1/cdk1). Kada se aktivira, iA SPP se kreće „tamo-amo” po jezgru, veže za p53 i prekida njegovu funkciju samouništavanja oštećenih ćelija. Istraživači su, dakle, tretirali ćelije melanoma pločom malih molekula i identifikovali JN-7706621 (JNJ) kao najbolji inhibitor ciklina B1/cdk1 ! Studije pokazuju da je p53 u ćelijama melanoma inhibiran posredstvom dva proteina – iA SPP i MDM2. Posljednji protein inaktivira mali molekul zvani mutlin-3. Kada se JNJ i mutlin-3 kombinuju, vraća se kompletna funkcija p53 u ćelijama metastatskog melanoma. Ovaj tretman sigurno zaustavlja rast ćelija melanoma u eksperimentalnim uslovima kod miševa. Tako su otkriveni ciljani paralelni signalni putevi za liječenje metastatskih melanoma.
Prije dvije godine u USA, a prije tri mjeseca u UK, na tržištu se našao novi „pametni telefon” koji može da detektuje upozoravajuće znake kancera kože. Naziva se Mole Detect Pro i pruža profesionalnu dijagnozu tokom 24 časa. Treba memorisati fotografiju madeža i upotrijebiti algoritam koji koriste i jjekari pri kliničkom pregledu baziran na ABCDE pravilu (A-assymetry, B-border, C-color, D-diameter, E-evolution). Isti tim istraživača prethodno je konstruisao telefon nazvan Eye Netra, napravljen za brzi instant test oka. Neki svjetski dermatolozi ovaj izuzetan spoj visoke tehnologije i dermatologije smatraju velikim napretkom u bržem i lakšem otkrivanju prvih znakova melanoma. Drugi su strogo protiv ovakvih aparata jer oni mogu, postavljanjem pogrešne dijagnoze, ohrabriti potencijalne pacijente da se na vrijeme ne jave na lječenje svom ljekaru dermatologu.
Za vrijeme ljetnjih dana djeca su, kao i odrasli, značajno više izložena suncu, što ne znači samo preduzimanje mjera za prevenciju toplotnog udara i dehidratacije, nego i zaštitu očiju i kože. Prevelika ekspozicija suncu u djetinjstvu, dokazano je, može biti uzrok nastanka katarakte i makularne degeneracije u kasnijim godinama života. Takođe, samo jedna opekotina od sunca na dječjoj koži može biti uzrok kancera kože u starijoj dobi, a pet ovakvih opekotina udvostručava taj rizik! Evidentno je da bebe mlađe od 6 mjeseci nikako ne treba izlagati direktnom uticaju sunca, a stav dermatologa je da ni djecu do tri godine starosti ne treba voditi na plažu! Za djecu većeg uzrasta treba se pridržavati sljedećih uputstava:
Add comment