– „Merelined” mostovi, koji se karakterišu time što se zub koji nedostaje ne povezuje preko krunica za zube nosače (kao kod klasičnih mostova), već se oni lijepe (kompozitom) za zadnje strane prirodnih zuba (ili krunica koje se već nalaze na njima). Prednost mu je ušteda zubne supstance (nema brušenja zuba), dok mu je mana slaba stabilnost odnosno neotpornost na pritisak, loš uticaj na zube koji ga nose kao i velika prijemčivost za plak.
PARCIJALNE PLOČASTE PROTEZE
Parcijalne pločaste proteze predstavljaju protetske nadoknade kojima se nadoknađuje više izgubljenih zuba. Uglavnom su indikovane u onim slučajevima kada u vilici nije preostalo mnogo zuba za izradu nekog fiksnog rada (mosta) ili zbog finansijske situacije pacijenta. Prednosti ovakvih protetskih nadoknada bile bi u njihovoj ekonomičnosti dok bi mane bile u lošem načinu prenošenja pritiska. Zapravo, prirodno se pritisak žvakanja prenosi preko korijena zuba direktno na kost, dok se kod ovih, kao i totalnih proteza, pritisak žvakanja prenosi na sluzokožu (koja nije podesna za takva opterećenja). U odnosu na materijale od kojeg su izrađene, parcijalne pločaste proteze možemo podijeliti u dvije grupe, i to:
– Klasične akrilatne proteze, koje su izrađene od metil-akrilata. Retencija proteze ostvaruje se upotrebom žičanih kukica, što im je i mana, jer su upravo te kukice najupadljivije. Sa druge strane, veoma su zahvalne za reparaturu, tj. popravku ukoliko se slome, kao i za dodatak zuba (ukoliko se izvadi još neki zub).
– Valplast proteze, koje se izrađuju od posebne vrste akrilata. Najupadljivija karakteristika im je savitljivost kao i nedostatak žičanih elemenata. To im daje bolju estetiku od klasičnih akrilatnih proteza. Najveći nedostatak ovim protezama jeste dodatak zuba u postojeći niz. Ovaj postupak je dosta komplikovan i ravan je izradi nove proteze tako da ga većina tehničara izbjegava.
PARCIJALNE SKELETIRANE PROTEZE
Parcijalna skeletirana proteza, koja je poznatija kao vizil proteza, predstavlja nadoknadu koja je slična klasičnoj parcijalnoj protezi samo po indikacijama. Najveća razlika između njih je u tome što se pritisak žvakanja kod vizil proteze prenosi preko postojećih zuba na kost. Time se ostvaruje prirodan način prenošenja pritiska. To je upravo i njena najveća prednost. Ovo se omogućava upotrebom livenih kukica (koje se izrađuju i liju za svaki pojedini zub posebno). Mana ovoj vrsti protetske nadoknade sastoji se u tome što su one skuplje od klasičnih pločastih proteza. Još jedna prednost ove proteze u odnosu na klasičnu pločastu jeste u izostanku velike akrilatne ploče (što posebno važi za gornje proteze). Umjesto nje se postavljaju mnogo manje metalne spojnice. Ovim se mnogo lakše podnose proteze, tj. mnogo je manji osjećaj stranog tijela u ustima.
TOTALNE PROTEZE
Za razliku od krezubosti, kada je u ustima preostao makar jedan zub, bezubost je stanje kada u ustima nedostaju svi zubi. Totalne zubne proteze vrsta su zubnih nadoknada kojim se liječe bezubi pacijenti. Ovim sredstvom nadoknađuju se svi izgubljeni zubi i djelovi alveolarnog nastavka, čime se omogućava obnova narušenih funkcija. Prema nekim istraživanjima, za oko trećinu stomatoprotetskih pacijenata potrebno je liječenje jednom ili dvijema totalnim protezama. Istraživanja takođe pokazuju da je kod mlađih pacijenata češća bezubost u jednoj vilici, dok je najveći broj pacijenata liječenih sa dvije totalne proteze u starosnoj dobi iznad šezdeset godina života. Totalne zubne proteze nadoknađuju pacijentu anatomski i funkcionalni nedostatak više nego bilo koja druga proteza (oko, uho, nos, ruka, noga). Pojednostavljeno rečeno, totalnim protezama pacijent dobija osjećaj potpune nadoknađenosti izgubljenih tkiva i funkcija. Pacijentu se, dakle, omogućava život zdrave i srećne osobe. Liječenjem totalnim protezama preventivno se djeluje i na opšte zdravstveno stanje.
CAD/CAM
U današnje vrijeme moderne tehnologije možemo slobodno da kažemo da nema oblasti koju ona nije zahvatila. Primjeri razvoja tehnologije u stomatologiji mnogobrojni su: digitalni rendgen-aparati, primjena lasera, kao i CAD/CAM tehnologija. Sama CAD/CAM tehnologija ne predstavlja posebnu vrstu keramičkih materijala već samo specijalan način obrade već gotovih keramičkih blokova. CAD-CAM zapravo predstavlja proces kojim se od gotovih keramičkih blokova, procesom frezovanja, dobijaju gotove navlake i mostovi.
CAD/CAM, što je skraćenica od engl. Dental Computer Aided Design/Computer Aided Manufacture, označava kompjuterski vođen dizajn i kompjuterski vođenu izradu inleja, onleja, krunica i mostova. Razvoj te tehnologije išao je od mašinsko kopirajućeg frezovanja (engl. copy milling) pa sve do potpuno kompjuterski kontrolisanih sistema, sa velikom bazom formi zuba, koji su omogućavali automatsku izradu krunica i mostova.
Danas ovih sistema ima nekoliko i smatra se da će upravo oni u budućnosti imati mnogo veću primjenu u izradi fiksnih nadoknada.
Piše: dr Miloš Radulović, doktor stomatologije
Add comment