Ako je tumor lokalizovan na nivou cerviksa, petogodišnje preživljavanje je u 90 odsto slučajeva, a kod proširenih tumora svega 20 odsto.
Čvorić kao klinička manifestacija
Prema riječima dr Todorovića, u Americi od karcinoma dojke najčešće obolijevaju osobe starije od 75 do 80 godina, dok je to u Crnoj Gori, prema podacima iz 2004, populacja starosti između 55 i 65 godina. – Faktori rizika za nastanak bolesti, osim polnosti, jesu i starija dob, porodična istorja, način života, ishrana, unošenje životinjskih masnoća, hormonska supstituciona terapija. Klinički se najčešće bolest manifestuje kao jedan čvorić, može biti krvarenje iz bradavice dojke, a može da dođe i do uvlačenja bradavica. Žene bi trebalo kod ginekologa da se pregledaju svakog mjeseca poslje menstruacije – kazao je Todorović.
Skrininzi karcinoma debelog crijeva i dojke
Dr Vukmirović kaže da karcinom debelog crijeva nastaje iz prethodnih polipa, takozvanom adenoma karcinoma sekvencom, koja je jasno definisana i gdje postoji značajan broj mutacija koje u početku nastaju u samim epitelnim ćelijama, a kasnije u polipoidnim strukturama koje se javljaju i koje napreduju kroz nastanak karcinoma. – Prekancerozne lezije su neoplastični polipi koje dijelimo u tubularne, tubulovilozne i vilozne, od kojih treća vrsta nosi najveći rizik za nastanak karcinoma. Skrining test je FOBT koji detektuje okultno krvarenje u stolici, a ako je nalaz pozitivan, ne potvrđuje se odmah dijagnoza o malignitetu, ali nalaz ukazuje da takvog pacijenta treba dalje ispitati. Histološki tipovi kod razvoja karcinoma su grupa adenomatoznih polipa koje na osnovu izgleda epitelnih ćelija dijelimo na one sa niskim i visokim stepenom displazije. Stadiranje karcinoma vrši se na osnovu invazije tumora debelog crijeva i na osnovu postojanja metastaza, a petogodišnje preživljavanje značajno pada u odnosu na stadijum bolesti – kazao je dr Vukmirović. Hiperplastične promjene u epitelu nose određeni stepen rizika za nastanak karcinoma dojke. Prema riječima dr Vukmirovića, i ovaj proces traje dugo godina, a kao skrining test koristi se mamografija. – Neke benigne promjene u tkivu dojke nose, a neke ne nose rizik za nastanak karcinoma. Najveći rizik nose atipična duktalna i atipična lobularna hiperplazija. Prvu karakteriše intraduktalna proliferacija uglavnom uniformnih epitelnih ćelija. Lobularni in situ karcinom najčešće se otkriva mikroskopski, u uzorku dojke odstranjenom zbog nekog drugog razloga. Duktalni in situ karcinom više se sreće kao komponenta karcinoma dojke od koje je potekao, a karakterišu ga ćelije unutar duktusa bez invazije okolne strukture. Sprovođenjem skrininga za očekivati je rano otkrivanje ovog duktalnog in situ karcinoma, jer oni imaju određene karakteristike koje se mogu uočiti na mamografiji. To su mikrokalcifikati i određeni arhitekturalni poremećaji u tkivu dojke. Ovo je tip karcinoma čiji se procenat ranog otkrivanja povećava sa primjenom skrininga. Invazivni duktalni karcinom je najčešći, a najčešće se otkriva samopregledom žene – kazao je dr Vukmirović, objašnjavajući da je genetsko opterećenje jedan od najvažnijih faktora rizika za nastanak karcinoma dojke, sa 5-10 odsto slučajeva koji se autosomno dominantno nasljeđuju.
Uzrok kancera grlića materice nepoznat
Prema riječima dr Nebojše Jokmanovića, sa Klinike za ginekologiju Kliničkog centra Crne Gore, uzrok nastanka karcinoma grlića materice nepoznat je, a ključni faktori rizika su rani početak seksualnog života, promiskuitet, infekcije pojedinim humanim papiloma virusima (onkogeni tipovi), pušenje cigareta. – Postoji oko 130 tipova humanih papiloma virusa (HPV), a 30-40 su uzročnici genitalne infekcije. Do sada je otkriveno 13 HPV genotipova visokog rizika, a i dalje se otkrivaju novi tipovi i podtipovi. HPV tipovi 6, 11, 42, 43 i 44 najčešći su uzročnici benignih lezija – kazao je dr Jokmanović.
Trendovi ranog otkrivanja karcinoma dojke
Profesor dr Vladimir Todorović kazao je da u svijetu ima oko 13 miliona oboljelih od malignih bolesti, od kojih godišnje umre oko 7 miliona, ali da je nevolja još veća jer se procjenjuje da će taj broj do 2050. godine biti skoro udvostručen.
– Trend je izrazito loš za nerazvijene zemlje, a i u Crnoj Gori će se povećati broj pacijenata sa malignim oboljenjima. U Americi je karcinom dojke bio na prvom mjestu u 2010. godini, sa skoro 30 odsto svih tumora, a taj karcinom je i na prvom mjestu po smrtnosti. U toj zemlji su ranim otkrivanjem i terapijama u posljednjih 20 godina spasili od smrti zbog kancera oko milion ljudi. U Crnoj Gori svake godine od kancera oboli oko 1.600 do 1.900, a od 800 do 1.000 ljudi umre tokom godinu dana. Od ukupnog broja umrlih 13 odsto je mlađe od 75 godina, a 42 odsto mlađe od 65- kazao je dr Todorović.
Add comment