On je rekao da je najveća incidenca karcinoma dojke u SAD-u, Kanadi, pa zatim u Evropi, Australiji, a najmanja u Africi i Aziji. – Karcinom dojke više se razvija u industrijski razvijenim državama, na šta veoma utiče način života i ishrane. U Crnoj Gori postoji Konzilijum za tumore dojki od 1996. godine, a prema podacima, broj oboljelih od raka dojke stalno se povećavao. U periodu od 1996. do 1999. dijagnostikovan je kancer dojke kod 644 pacijenta, od 2000. do 2004. godine 768 pacijenata, a od 2004. do 2007. god. 846, te od 2008. do 2011. god. 980. Konstantan je porast incidence novootkrivenih pacijenata. Kada je Konzilijum osnovan, bio je izjednačen broj rano otkrivenog i lokalno uznapredovalog ili metastatskog. Sada se, zahvaljujući radu Konzilijuma, povećava broj rano otkrivenih a smanjuje metastatskih – kazao je dr Todorović.
Kolorektalni karcinom
Dr Brigita Smolović kazala je da u Crnoj Gori ne postoji registar za kolorektalni karcinom, pa se ne zna incidenca i mortalitet. Ipak, prema nekim podacima iz 2006. godine, stopa mortaliteta kod muškaraca u Crnoj Gori bila je oko 15, a kod žena 7,4 odsto. – Kolorektalni karcinom je kod muškaraca na drugom mjestu, iza karcinoma pluća. Na njegovu pojavu utiču brojni faktori, pa se može reći da je to multifaktorska bolest. Na pojavu utiče nasljeđe, spoljni i ostali predisponirajući faktori. Smatra se da svaki ima genetičku podlogu. Faktori iz spoljne sredine su masti, koja povećava rizik ako se dnevno uzme 40 do 45 odsto masti. Rizik je i često korišćenje crvenog mesa u ishrani, smanjen sadržaj vlakana, nedostatak kalcijuma u hrani, manje vitamina A, C, E i selena, te veći unos rafiniranog šećera. Način života, odnosno smanjeno kretanje, takođe su rizik – kazala je Smolović, ističući da simptomi kasne i mogu se javiti i pet godina nakon postupnog razvoja bolesti.
Ostali rizični faktori su starosna dob, lična anamneza za adenom, anamneza za kolorektalni karcinom, inflamatorne bolesti crijeva, dijabetes melitus, akromegalija, a rizik se kod prvostepenih rođaka uvećava 2-3 puta.
Prema riječima dr Smolović, cilj skrininga je otkrivanje preneoplastičnih i ranih neoplastičnih lezija u asimptomatskoj ili ranoj simptomatskoj fazi i njihovo hitno liječenje. Metodi koji se koriste za skrining su strukturalni testovi, odnosno endoskopske i RTG metode, te FOBT test na okultno krvarenje u stolici.
Add comment