U nizu edukativnih obraćanja javnosti upriličenih povodom 50 godina doprinosa Kompanije Hoffmann-La Roche u onkologiji, 6-og marta je održan stručni skup pod nazivom Holistički pristup u liječenju onkoloških pacijenata. U prisustvu predstavnika najistaknutijih resora medicinske struke, u podgoričkom hotelu Ramada razmatran je značaj sprovođenja suportivne i palijativne terapije u kompleksnom pristupu liječenju onkoloških pacijenata. U okviru toga bilo je riječi o antianemijskoj i antiemetogenoj terapiji, te prevenciji neutropenije, patoloških fraktura i hiperkalcemije uzrokovane koštanim metastazama. Moderator sastanka bila je prim. dr Jadranka Lakićević, sa Klinike za onkologiju i radioterapiju, a predavači su bili i: drAnka Popović, dr Nevenka Lukovac-Janjić i dr Milan Sorat. U ime organizatora, kompanije Hoffman-La Roche, prisutnima se obratio i dr Miloš Ičević.
Postoji mnogo toga što se može učiniti
Upozoravajući na podatak da u ovom trenutku oko 15 miliona osoba u svijetu boluje od karcinoma, te da je liječenje malignih bolesti danas značajno produžilo život, sa jedne strane, ali i vrijeme tokom kojeg pacijenti mogu da pate od distresne simptomatologije, prim. dr Jadranka Lakićević, ukazala je na neke važne segmente borbe za poboljšanje kvaliteta života takvih pacijenata. – Najvažnije jeste izliječenje, kad god je to moguće, a kad nije moguće, onda je važno produženje života i održanje kvaliteta života koje se odnosi na različite aspekte, koje obuhvata različita polja koja su prije svega usmjerena na kupiranje neželjenih efekata liječenja, a odnose se i na socijalni, funkcionalni i emocionalni status oboljelih – objasnila je ona.
Posebno se obraćajući zdravstvenim radnicima iz oblasti primarne zdravstvene zaštite, koji, po njenoj ocjeni, nose veliki dio tereta suočavanja sa tegobama pacijenata koji se bore se karcinomom, dr Lakićević je skrenula pažnju na osnovne premise dobre suportivne i palijativne njege kako ih definišu međunarodno relevantna udruženja. Suportivna terapija ublažava simptome i komplikacije same bolesti, prevenira ili ublažava toksičnost tretmana, hemioterapije prije svega. – Ima zadatak da pacijentima olakša da bolje podnesu specifično onkološko liječenje i ultimativno – da imaju veći benefit od tog tretmana. Ona je, takođe, usmjerena na olakšavanje emocionalnih problema, a predstavlja i pomoć onima koji su završili liječenje i njihovu rehabilitaciju, odnosno vraćanje u normalne životne tokove, što je prije moguće i što je moguće na optimalniji način – navodi dr Lakićević. Adekvatna podrška pacijentu neophodna je u svim fazama bolesti.
Suportivna terapija u onkologiji predstavlja više od liječenja fizičkih simptoma bolesti i nežejenih efekata antikancerskog tretmana, jer obuhvata i psihološku i socijalnu podršku, kao i rehabilitaciju, podrazumijevajući holistički, interdisciplinarni pristup obojelom i timski rad. Cilj nam je da organizacijom ovog predavanja, svi skupa, pružimo kvalitativno novu dimenziju našem odnosu prema onkološkim pacijentima – prim. dr Jadranka Lakićević.
Pozivajući se na preporuke Svjetske zdravstvene organizacije, dr Lakićević je istakla da u domenu sprovođenja palijativnog zbrinjavanja cilj je suzbijanje simptoma kod pacijenta koji više ne odgovara na liječenje, te postizanje njegovog najvećeg mogućeg kvaliteta života, ali i njegove porodice. U vezi sa ovim, veoma je važno dati i pravi podatak o bolesti. – Mislim da danas svi možemo i umirućem pacijentu da kažemo da postoji toliko toga što još uvijek možemo učiniti, a to znači osloboditi ga svih onih tegoba koje se javljaju u završnim danima života, i to jeste naš zajednički cilj: da otvoreno pričamo o bolesti, umiranju, o onome što želi umirući bolesnik, koje su njegove potrebe i koje su potrebe njegove porodice – kaže dr Lakićević.
Bolesniku koji pati od hronične bolesti potrebno je blagovremeno pružiti pomoć u savlađivanju simptoma koji otežavaju bolest. Dr Lakićević je skrenula pažnju na: bol, anksioznost, stres, anemiju (više od 50% bolesnika s karcinomom ima anemiju), sindrom neuobičajenog umora – fatig, dispneu, kašalj, kancersku anoreksiju, kaheksiju, gubitak težine, neutro-penijsku groznicu, mučninu i povraćanje, gastrointestinalne opstrukcije, depresiju, seksualne poremećaje, Damoklov sindrom…
Posebna poruka ovog izlaganja bila je da zdravstveni radnici treba da znaju da kvalitet života nema isto značenje kod bolesnika sa malignitetom kao u ostaloj populaciji. Za one koji su izliječeni, on jednostavno više nikad nije isti nakon izlječenja.
Neutropenije i benefit primjene faktora stimulacije granulocita
Prirodu neutropenije, kao stanja koje se susreće ne samo kod pacijenata koji pate od karcinoma, već i kod svih onih sa smanjenim brojem leukocita i neutroila, na skupu u Podgorici prisutnima je pojasnila dr Anka Popović, internista hematolog Kliničkog centra Crne Gore. Polazeći od objašnjenja koja su se odnosila na prirodu leukocita, bijelih krvnih zrnaca kojih u jednom litru zdrave odrasle osobe postoji 4-10 milijardi a čiji životni vijek prosječno traje 5 dana, dr Popović je objasnila da treba razlikovati neutropeniju, kao stanje pri kom se konstatuje smanjenje broja neutrofila – što je samo jedna podvrsta ovih krvnih ćelija, i leukopeniju – nedostatak leukocita. Kod pacijenta se neutropenija može konstatovati ako je broj neutrofila manji od 2.000 po mm3, a o leukopeniji je riječ ako je broj leukocita manji od 4.000 po mm3. – Podložnost infekcijama naglo raste kada broj neutrofila padne ispod 1.000 po mikrolitru, a ono što treba zapamtiti je to da kada je njihov broj manji od 200 po mikrolitru potpuno izostaje reakcija našeg organizma, odnosno organizam je u jednoj potpunoj anergiji i nije uopšte u stanju da is-formira jedan zapaljenjski lokalni proces – navodi dr Popović.
Add comment