Najčešće lokalizacije su kičmeni stub, kosti karlice i rebara, lobanje, rameni pojas i duge kosti donjih ekstremiteta.
Bisfosfonati su grupa ljekova koja tokom posljednjih 15 godina predstavljaju standard liječenja hiperkalcemije uzrokovane malignitetom, a to je, kako je istakla dr Lakićević, jedno od najurgentijih stanja u onkologiji. Značajno su poboljšali ishod bolesti onkoloških bolesnika sa koštanim metastazama, jer, sa jedne strane, dovode do oslobađanja od bola, a dugoročno do prevencije koštanih događaja.
Stručne preporuke u vezi sa primjenom pojedinih klasa bisfosfonata i evaluacija sigurnosnog profila činile su još jedan koristan dio ovog izlaganja.
Mučnina i povraćanje tokom antikancerskog liječenja
Mučnina i povraćanje, kao neželjeni efekti spe-ciičnog antikancerskog liječenja, bili su tema predavanja dr Nevenke Lukovac-Janjić, sa Klinike za onkologiju i radioter-apiju. – Samo povraćanje tokom hemoterapije i radioterapije nastaje oslobađanjem neurotransmitera: serotonin, histamnin, dopamin, acetil-holin, kao i supstance P iz ćelija koje su osjetljive na prisustvo toksina u krvi i likvoru a locirane su u produženoj moždini i intestinalnoj mukozi – objasnila je ona. Ove komplikacije mogu biti akutne prirode, nastale u toku davanja ili prva 24 časa nakon hemoterapije, mogu biti odloženi (kada obično nijesu tako ozbiljni kao akutno povraćanje) i anticipatorno, što je slučaj kod pacijenata koji imaju psihološku barijeru ka primanju terapije, što se ispoljava prije početka tretmana. – Dokazano je da žene češće povraćaju nego muškarci, da mlađi pacijenti nešto češće povraćaju nego stariji, da alkoholičari bolje tolerišu hemoterapiju i radioter-apiju i da pacijenti koji su ranije u životu povraćali, bilo kao kinetoza, bilo kao povraćanje u sklopu neke druge bolesti, češće povraćaju i kada primaju hemoterapiju i zračnu terapiju – kaže dr Lukovac-Janjić.
U zavisnosti od toga u kojoj mjeri izazivaju navedene neželjene reakcije, hemoterapeutici imaju visok, umjeren, nizak i minimalan rizik, pri čemu kod onih visokog rizika čak i više od 90% pacijenata reaguje mučninom i povraćanjem, kod umjerenih to vrši 30-90% pacijenata, kod ljekova niskog rizika 10-30%, a minimalni rizik imaju ljekovi koji kod manje od 10% pacijenata izazivaju ove posljedice.
Poseban problem koji stoji pred ljekarom predstavlja činjenica da je baš zbog ovakvih neželjenih reakcija motivacija za liječenjem smanjena, a kvalitet života pacijenata biva dodatno narušen. – Treba liječiti pacijenta, ohrabriti ga. Mi prije nego što damo pacijentu hemoterapiju iznesemo, naravno, najčešća neželjena dejstva. Oni su obaviješteni o tome, znaju šta ih čeka i uz naš suport to može da prođe kao jedna fina priča – poručila je dr Lukovac-Janjić. Detaljno prikazujući aktuelne vodiče za prevenciju akutne mučnine i povraćanja poslije primjene hemioterapije sa različitim emeto-genim potencijalom, kao i radioterapije, dr Lukovac-Janjić je dala i pregled trenutno dostupnih antiemetika.
Add comment