FUNKCIONALNA REHABILITACIJA
Ta rehabilitacija sprovodi se u izijatrijskoj ambulanti, uz pomoć fizioterapeuta i pod kontrolom fizijatra. Može da se radi i kod kuće, po propisanim uputstvima. U nju se uključuje i sportski ljekar, trener i klupski fizioterapeut. Taj period rehabilitacije krije opasnost od poligragmazije, pa se opravak mora nastaviti pod kontrolom ljekara koji je radio operaciju. On najbolje procjenjuje funkcionalnu vrijednost na osnovu poznavanja početnog statusa povrede i opšte fizičke kondicije, koja se poredi sa postignutim poboljšanjem mišićne sile i polifunkcional-nim integritetom povrijeđenog koljena.
SPORTSKA REEDUKACIJA
Ponovno preduzimanje specijalnog treninga i takmičenja ljekar operator dozvoljava tek kada se postigne kompletna anatomo-funkcionalna restitucija operisane noge, kao i visok nivo dinamogene sposobnosti mišića, dobre funkcije koljena, kada stanje periferne cirkulacije bude aktivno, a motivacija sportiste jaka. Sportski ortoped treba da procijeni stepen postignutog funkcionalnog stanja za specijalni trening i takmičarsku sposobnost.
Između aktivnog liječenja i sportske rehabilitacije ne smije postojati slobodan period, već se kroz sve faze prolazi postupno, sa doziranim opterećenjima i specifičnim zahtjevima. Intervalni trening je najefikasniji oblik sportske rehabilitacije na terenu koji zahtijeva kontrolu i programiranje prema specifičnosti discipline.
Reedukacija počinje sa teretom na jednoj ili drugoj nozi, poslije čega slijedi hodanje i trčanje progresivne dužine 10 do 15 metara. Ako se u početku javi umor ili teškoća izvođenja, primjenjuju se vježbe dekoncentracije. Teren na kom se vježba mora biti mekan, ali ne previše, pa za to najbolje odgovara travnata livada. Posebnu pažnju treba posvetiti punom zadobijanju ritma.
Zbog različitih mišićnih masa zdrave i operisane noge, preporučuje se trčanje sa dužim korakom operisane noge. Poslije trčanja treba hodati, i to polovinu staze koja je pretrčana, uz vježbe dekoncentracije i respiracije. Tokom prvih treninga korisno je uključiti hidroterapiju.
Medicinski aspekti rehabilitacije sportskih trauma baziraju se na principima kompleksne rehabilitacije kvalitetnih sportista. Savremena medicina bazične postulate kompleksne rehabilitacije sportskih trauma vidi u relevantnim fiziološkim faktorima koji se tiču nivoa dinamogene sposobnosti, lokalnog energetskog depoa i aktuelnog stanja periferne cirkulacije. Bitna je i motivisanost za takmičenje, spremnost da se podnese bol i psihološki faktori, odnosno pozitivne konektivno-kongenitivne crte ličnosti.
Rehabilitacija sportskih trauma koljena specifična je zato što se kod nje ledira anatomo-funkcionalno najznačajniji segment odgovoran za vrhunski sportski domet. Zato se mora razjasniti da li je lezija uslovljena slabom tehnikom, prenapregnutošću ili je rezultat preranog opterećenja nepotpuno zaliječene povrede.Sportski ljekar, ortoped, izijatar, izoterapeut i trener moraju timski da rade kroz sve faze rehabilitacionog treninga.
Piše: prim. dr Vladimir Čarapić
Dodajte komentar