Upravo je arhitektura mreže procesa izvor podataka za planiranje usluge, specifikaciju usluge i realizaciju usluge. Ona omogućava praćenje puta pacijenta i PDCA ciklus, što je rješenje za efikasan i efektivan rad zdravstvene ustanove.
Modeliranje servisa urgentne zdravstvene zaštite
Da bi se modelirao servis zdravstvene zaštite u Urgentnom centru neophodno je pratiti glavne procese (koji direktno utiču na zadovoljenje potreba i zahtjeva pacijenata) i njihovu povezanost sa procesima podrške, ne umanjujući značaj procesa podrške. Pri modeliranju servisa urgentne zdravstvene zaštite se pošlo od postulata: • urgentna medicina je grana medicine koja se fokusira na dijagnozu i tretman akutnog oboljenja i povreda koje zahtijevaju trenutnu medicinsku pažnju, • liječenje mora biti zasnovano na savremenoj medicinskoj praksi i dokazima, • neophodno je pratiti put pacijenta od ulaza u Urgentni centar do završetka zbrinjavanja urgentnog stanja.
Prvi postulat ukazuje na značaj faktora „vrijeme“, odnosno dužinu trajanja zlatnog perioda – zlatnog sata pružanja urgentne zdravstvene usluge, a drugi na postojanje i primjenu vodiča dobre kliničke prakse za prehospitalno dijagnostifikovanje i liječenje hitnih stanja u medicini.
Praćenje puta pacijenta omogućava stalno praćenje, mjerenja, analizu i poboljšavanja performansi svih procesa koji čine mrežu procesa pružanja usluge.
Postupak modeliranja servisa zdravstvene zaštite se sastoji od sledećih aktivnosti: •izbor glavnog procesa koji direktno utiče na zadovoljenje potreba i zahtjeva pacijenata, •identifikovanje izabranog procesa u sistemu i njegovo struktuiranje (mapiranje procesa), •definisanje odgovornosti za proces, •identifikovanje veze sa drugim procesima (korisnici, nabavka,…) i njegovog mjesta u mreži procesa, •definisanje svih neophodnih ULAZA u proces (npr. ljudski resursi – kvalifikacije, obuke i sl., dokumentacija – procedure, uputstva i sl., predmet rada, sredstvo rada,…) •definisanje načina realizacije aktivnosti procesa i •definisanje indikatora za praćenje uspješnosti realizacije procesa.
Nakon izbora procesa koji direktno utiče na ispunjavanje zahtjeva i potreba pacijenata i zainteresovanih strana, mapiranja procesa i utvrđivanja pokazatelja performansi, svi procesi koji čine mrežu procesa izabrane usluge se prate, mjere i analiziraju. Kako je već izloženo, PDCA ciklus se primjenjuje na sve procese koji čine mrežu procesa urgentne zdravstvene usluge. Kako je riječ o zdravstvenoj usluzi za čiji kvalitet realizacije je od presudnog značaja dužina trajanja vremena pružanja usluge, neophodno je pratiti odnosno mjeriti vrijeme realizacije svakog procesa i aktivnosti. Mogućnosti skraćenja vremena pružanja usluge se identifikuju na osnovu benchmarkinga procesa u odnosu minimalno vrijeme trajanja svih podprocesa analizom: •dužine trajanja hitne procjene – trijaže bolesnika; •dužine trajanja postupka uzimanja anamneze i opis bola, fizikalni nalazi; •postojanja i primjene vodiča dobre kliničke prakse; •vremena obrade laboratorijskih nalaza -TAT- Turn Around Time; •infrastrukturnih kapaciteta, raspoloživost opreme i ljudskih resursa; •kvaliteta postojećeg informacionog sistema; •postojanja aktivnosti „praznog hoda“ i dr.
Eliminacijom aktivnosti „praznog hoda“ se povećava i efikasnost i efektivnost. Skraćenje vremena trajanja svih procesa i aktivnosti koji čine mrežu procesa pružanja urgentne zdravstvene usluge čine da se postigne brza dijagnostika i tretman akutnih oboljenja i povreda što je definicija urgentne zdravstvene usluge. Praćenjem vodiča kliničke prakse se stvaraju mogućnosti za povećanje efikasnosti liječenja, kao i racionalnog korišćenja svih resursa. Adekvatna kvalifikovanost i obučenost pružalaca usluga obezbjeđuju povećanje efikasnosti i efektivnosti. Postojanje i praćenje protokola, identifikacija: rizika, neusaglašenosti i aktivnosti praznog hoda tokom procesa pružanja usluge, identifikacija neadekvatnog korišćenja postojećih resursa i nezadovoljavajućeg nivoa obučenosti osoblja, i dr., su osnova za poboljšavanje efikasnosti i efektivnosti procesa.
Povećanjem efikasnosti i efektivnosti procesa se skraćuje vrijeme pružanja urgentne zdravstvene usluge, tj. dužina trajanja „zlatnog perioda (zlatnog sata)”, kao jednog od važnih zahtjeva pacijenata i drugih zainteresovanih strana.
Zaključak
Prvi i najvažniji zahtjev za doslednu implementaciju QMS-a je puna opredijeljenost vrhovnog menadžmenta zdravstvene ustanove da procese rada u Urgentnom centru organizuje i uredi u skladu sa zahtjevima međunarodnog standarda ISO 9001. Menadžment organizacije treba da predvodi pokret za kvalitet uvažavajući činjenice da su zaposleni najvažniji činilac u postizanju željenog kvaliteta i da nivo kvaliteta nikada neće biti veći od sposobnosti radnika koji treba da ga ostvari.
Ključ uspjeha za implementaciju QMS-a su: •kultura organizacije •dizajn organizacionog sistema i •uključenost ljekara koji su nosioci direktne odgovornost za sprovođenje svih dijagnostičkih i terapijskih procedura.
Predloženi model: •je jednostavan, logičan i efikasan način stalnog poboljšavanja kvaliteta zdravstvene usluge; •je preduslov ekonomičnog upravljanja sistemom; •ne zahtijeva značajna finansijska ulaganja; •obezbjeđuje povjerenje pacijenata u sistem a ne u pojedinca.
Model servisa urgentne zdravstvene zaštite zasnovan na procesnom pristupu implementacije QMS-a je logičan, jednostavan i efikasan način organizacije procesa rada u Urgentnom centru koji obezbjeđuje stalno poboljšavanje kvaliteta usluge i zadovoljenje potreba i zahtjeva pacijenata, zaposlenih i drugih zainteresovanih strana. Na osnovu praćenja, mjerenja, analize podataka i primjenom naučenih lekcija se postiže da svako poboljšavanje podstiče novi ciklus poboljšavanja.
MSc Tatjana Jovović, dipl.ing.
Klinički centar Crne Gore
Add comment