[heading]Aktivno bavljenje sportom ili rekreativna fizička aktivnost dobra je prevencija od raznih bolesti, produžava životni vijek i doprinosi psihosocijalnom razvoju. Omasovljenje bavljenja sportom, naročito kod djece, treba da bude globalni zadatak savremene civilizacije [/heading]
Osim pravilne ishrane, i redovna fizička aktivnost, odnosno aktivno bavljenje nekim sportom, jedan je od ključnih faktora za održavanje dobrog zdravlja. Mnogi su pozitivni aspekti koje bavljenje sportom ima na ljudski organizam. Prije svega, to je opšte unapređenje zdravlja i kvaliteta života i produženje njegovog trajanja. Tu je i smanjenje rizika od nastanka konkretnih oboljenja, u prvom redu srca i krvnih sudova, dijabetesa i malignih bolesti. Bavljenje sportom ili rekreacijom smanjuje nastanak hipertenzije, snižava nivo štetnih masnoća, ima pozitivne efekte u kontrolisanju tjelesne težine. Vježbanje poboljšava koordinaciju pokreta, izdržljivost, snagu, jača kosti, povećava fleksibilnost, kapacitet srca i pluća.
Pored dobrobiti za fizičko zdravlje, bavljenje sportom doprinosi očuvanju i razvoju mentalnog zdravlja. Sjetimo se rimske poslovice „Mens sana in corpore sana” – „U zdravom tijelu, zdrav duh”. Sport, takođe, jača socijalnu adaptiranost i povezanost, te pruža mogućnost svim učesnicima u sportskim nadmetanjima da se samoiskažu.
Značaj bavljenja sportom kod djece i omladine
Bavljenje nekim sportom treba započeti u djetinjstvu, jer za to nikada nije prerano. Razne studije pokazuju da većina djece koja se bave nekim sportom i fizički su aktivna u djetinjstvu, takve navike zadrži i kada odraste. Sport kod njih unapređuje karakter, jer od rane dobi razvijaju korisne navike i samodisciplinu, a pomaže im i da emocionalno sazrenu i socijalizuju se.
Sport preventivno djeluje i na problem prekomjerne debljine kod djece, pomaže im u razvoju samosvijesti, smanjuje anksioznost i stres. Djeca i mladi koji se aktivno bave sportom imaju zdravije navike hranjenja, rjeđa je pojava konzumiranja duvanskih proizvoda, uzimanja alkohola, a njihov društveni život je ispunjeniji i oni nijesu prepušteni negativnim socijalnim uticajima, pa je među njima manja pojava kriminala. Upravo suprotno, djeca i mladi koji se bave sportom uče se fer-pleju ne samo u igri, već i u životu. Dijete se uči kako pobjeđivati, ali i prihvatiti poraz, te razvijanju prijateljstva među ljudima.
Počeci u staroj Grčkoj
Antičke olimpijske igre prvi put su, izgleda, održane 776. godine prije nove ere i priređivane su do 393. godine n.e. Slične igre održavale su se širom tadašnje Grčke. Ipak, ove koje su postojale u mjestu Olimpija, i po njemu dobile ime, nadvladale su ostale i upamćene su u istoriji.
Igre su u početku bile uglavnom lokalnog karaktera i dugo su se takmičari nadmetali samo u jednoj disciplini – trčanju na oko 185 metara. Kasnije je dužina staze duplirana, a onda, oko 720. god. p. n. e., dodata i prva dugoprugaška trka na oko 4.420 metara. Godine 748. prije nove ere uveden je pankration, kombinacija boksa i rvanja, a 708. p. n. e. klasično rvanje i petoboj. Pesničenje, poput današnjeg boksa, uvedeno je 688, a 689, godinu ranije, trke kočija.
Sport i globalna zajednica
Povezanost sporta i zdravlja prepoznata je i od strane Svjetske zdravstvene organizacije (SZO), koja je 2004. godine donijela dokument o Globalnoj strategiji zdrave ishrane, fizičke aktivnosti i zdravlja, kao i Rezoluciju o unapređenju zdravlja i zdravog stila života.
I Crna Gora među najboljim olimpijcima
Na nedavno završenim ljetnjim Olimpijskim igrama u Londonu crnogorske rukometašice postigle su veliki uspjeh osvojivši srebrnu medalju. U finalnoj utakmici zlato je otišlo Norvežankama, ali igra koju su naše rukometašice
pokazale sigurno je bila na najvišem nivou. Srebro je odličje koje je naše rukometašice i crnogorski sport svrstalo u sam vrh svjetskog sporta. Uspjeh bi bio kompletan da su se i vaterpolisti vratili sa medaljom. No, sigurno je da vrhunski sport u Crnoj Gori ima budućnost.
Nova inicijativa SZO-a odnosi se na uvrštavanje fizičke aktivnosti među prioritetne domaće zadatke, u svrhu suzbijanja globalnog povećanja broja nezaraznih bolesti u razvijenim i zemljama u razvoju. To otvara mogućnost da se sport učini dostupnim svima. Tako će savremeno civilizovano društvo pokazati da je odgovorno prema budućnosti djece, a omasovljenje sporta predstavljaće korist i za pojedince i za društvo u cjelini.
Iako se životni standard ljudi uglavnom poboljšao u mnogim zemljama svijeta, izuzev nekih najnerazvijenijih država, to nije iskorišćeno za poboljšanje i unapređenje zdravlja. Svijet potresaju nove opasnosti od pandemija, poput debljine, dijabetesa, kardiovaskularnih bolesti, karcinoma. Većina ovih bolesti povezana je sa prevelikim unosom visokokalorične hrane i smanjenim kretanjem, pa je fizička aktivnost i bavljenje sportom neophodno kao prevencija. Zato je važno omasovljenje bavljenja sportom, a naročito uključenje što većeg broja djece. To je preporuka ne samo SZO-a, već i Međunarodnog olimpijskog komiteta (MOK). – Sportska zajednica se suočava s novim društvenim izazovima poput javnog zdravstva, pravednosti, tolerancije i očuvanja okoline, koji traže razuman odgovor masovnog i elitnog sporta – zapisano je u Deklaraciji sa Svjetskog sportskog kongresa, koji je još 2002. organizovao MOK.
Olimpijske igre najmasovnije takmičenje
Sport se danas sve više profesionalizuje radi postizanja vrhunskih rezultata i ogromne materijalne dobiti. Jedna od posljedica toga je i svođenje sporta na jedan uži krug, odnosno manje učešće populacije. Civilizovano društvo mora se posvetiti omasovljenju sporta, radi bolje budućnosti naraštaja koji će doći. Olimpijske igre predstavljaju u tom smislu jedinu veliku sportsku manifestaciju u svijetu koja pruža mogućnost velikom broju ljudi da učestvuje. To je, sjetimo se, i bila deviza osnivača modernog olimpijskog pokreta francuskog barona Pjera de Kubertena -Važno je učestvovati.
Iako u završnom događaju od dvije sedmice učestvuju samo najbolji, mnogi ljudi širom svijeta prođu kroz kvalifikacije. Na taj način postiže se masovnost veoma kvalitetnog sporta i sučeljavaju dobri sportisti. Osim toga, postoje i Paraolimpijske igre, koje se održavaju odmah nakon zvanične Olimpijade i na kojima učestvuje takođe veliki broj takmičara. Tu su, naravno, i Zimske olimpijske igre. Moglo bi se reći da se u tom takmičenju zadržao onaj izvorni duh nadmetanja, koje su igre imale u staroj Grčkoj, a čiji su pobjednici slavljeni poput junaka.
Add comment