GRIP (INFLUENCA)
Šta je grip/influenca?
Influenca je infekcija respiratornog (disajnog) sistema uzrokovana virusom influence.
Postoje tri tipa virusa influence: A, B i C -Tipovi A i B su najozbiljniji. Ovi virusi se stalno mijenjaju i različite vrste cirkulišu širom svijeta svake godine. Prirodni odbrambeni sistem čovjeka ne može da prati ove promjene. Stoga, svake godine obolijevamo od gripa.
-Tip C izaziva veoma blagu bolest ili uopšte ne daje simptome. Ne uzrokuje masovno obolijevanje i nema veliki zdravstveni značaj kao virusi inluence tipa A i B.
Virus tipa AH1N1/09 izazvao je 2009/2010. godine pandemiju. Pandemija gripa nastaje stvaranjem novog podtipa virusa gripa A, koji nikad nije cirkulisao u ljudskoj populaciji i protiv koga ne postoji imunitet. Ova pandemija je bila umjerene težine jer je učestalost oboljelih sa teškom kliničkom slikom bila slična kao kod sezonskog gripa.
Virus tipa A H5 N1 je virus avjarne influence, ili ptičjeg gripa. Virusi ptičjeg gripa obično ne inficiraju čovjeka, ali je od 1997. godine registrovano više od 500 slučajeva infekcije ovim virusom kod čovjeka, posebno u Aziji. Stopa smrtnosti kod ovih registrovanih slučajeva je veća od 50%. Virus se obično prenosi na čovjeka direktnim kontaktom sa bolesnom, živom ili mrtvom živinom. Smatra se, iako nije dokazano, da je u nekoliko slučajeva došlo do prenosa ovog virusa sa čovjeka na čovjeka ali samo u vrlo bliskom i dugotrajnom kontaktu. Iako prenos virusa sa čovjeka na čovjeka nije za sada dokazan (ne širi se dalje od jedne osobe), naučnici su ubijeđeni da se može dogoditi da se virus počne širiti kontaktom među ljudima i izazvati masovno obolijevanje u cijelom svijetu, pandemiju.
Eksperti, širom svijeta, prate situaciju u Aziji i drugim državama gdje se registruje ptičji grip u cilju brzog uočavanja momenta kada virus počne da se širi, kako bi se na vrijeme reagovalo na pojavu pandemije.
Bolest gripa utiče na svakodnevne aktivnosti:
-odsustvo iz škole -odsustvo sa posla
-uzrokuje komplikacije kao što je upala pluća koja zahtijeva hospitalizaciju
-utiče na sve druge aspekte normalnih svakodnevnih aktivnosti osoba i društvene zajednice.
Mnoge osobe koje obole od gripa, kažu da se osjećaju kao da ih je pregazio kamion. Ovakav pad u kvalitetu života, izmijenjena priroda virusa, i opasnosti od komplikacija koje mogu da ugroze život, doprinose da se grip smatra ozbiljnim zdravstvenim problemom.
Grip može biti fatalan kod:
-starih osoba
-osoba sa hroničnim bolestima
-osoba sa slabim odbrambenim sistemom
SIMPTOMI GRIPA
Kod odraslih
Ako se radi o blažem obliku, grip može da ima karakteristike obične prehlade. Ali mnogo češće, simptomi se javljaju iznenada i mogu da uključe: -temperaturu od 38°C i više -kašalj
-bol u mišićima -bol u grlu -groznicu -malaksalost -glavobolja
-pandemijski soj AH1N1/09 je uzrokovao i proliv kod manjeg broja oboljelih.
Većina osoba se oporavi od gripa u toku jedne ili dvije nedjelje, ali drugi, posebno stare osobe, mogu osjećati slabost dugo vremena poslije prestanka simptoma.
Kod djece
Simptomi kod školske djece i adolescenata su slični kao i kod odraslih. Djeca imaju veću temperaturu nego odrasli koja se kreće od 39°C – 41°C. Kod predškolske djece i odojčadi grip je teško prepoznati, jer su simptomi veoma slični infekcijama koje izazivaju drugi virusi. Ako su navedeni simptomi prisutni, a registrovana je pojava gripa u vašoj oblasti, odmah kontaktirajte vašeg ljekara.
LIJEKOVI ZA GRIP
1. Antivirusni lijekovi
Sljedeća četiri antiviralna lijeka se koriste za tretiranje virusa influence: oseltamivir (Tamiflu®) zanamivir (Relenza®) amantadine (Symmetrel®) rimantadine (Flumadine®)
Prva dva lijeka oseltamivir (Tamiflu®), zanamivir (Relenza®) pripadaju grupi novijih lijekova koje koristimo za liječenje influence tipa A i B, dok su amantadine i rimantadine stariji lijekovi koji se mogu koristiti samo za tretiranje inluence tipa A.
Vrijeme je osnovni faktor! Započinjanje liječenja sa ovim lijekovima u prva dva dana poslije pojave simptoma gripa smanjit će dužinu trajanja bolesti i ozbiljnost simptoma najmanje jedan dan. Pravovremeno liječenje rezultira bržim oporavkom i prevenira razvoj komplikacija gripa.
Napomena: Lijekove nemojte uzimati bez prethodnog pregleda i savjeta ljekara. Obavijestite vašeg ljekara o tome da li imate hronično oboljenje pluća kao što je bronhijalna astma, jer je potreban oprez ako se propisuje zanamivir. Potrebno je da imate bronhodilator ako imate otežano disanje; u takvom slučaju obavijestite vašeg ljekara i prekinite sa uzimanjem zanamivira.
2. Simptomatska terapija
Lijekovi mogu smanjiti neprijatnosti koje izazivaju simptomi gripa. Aspirin (preparat na bazi acetil-salicilne kisjeline) ne treba davati djeci mlađoj od 18 godina, jer može da uzrokuje Reyov sindrom, rijetku ali ozbiljnu bolest jetre i centralnog nervnog sistema (mozga). Visoku tjelesnu temperaturu treba spuštati rashlađivanjem organizma (tuširanje mlakom vodom) ili lijekovima (tipa paracetamola, ibuprofena i si.). Kašalj i curenje iz nosa, najbolje se liječe sa sredstvima za dekongestaciju, antihistaminicima, ili njihovom kombinacijom. Postoje mnogi lijekovi za liječenje simptoma gripa koji sadrže oba sastojka. Konsultujte vašeg ljekara ako imate neku hroničnu bolest, kao što su npr. poremećaj funkcije štitne žlijezde, visok krvni pritisak itd. Adekvatna ishrana i uzimanje dosta tečnosti neophodni su za brži oporavak i prevenciju dehidracije. Takodje, preporučuje se i mirovanje. Ne preporučuje se obavljanje uobičajnih aktivnosti dok traju simptomi. Ostanite kod kuće 24h nakon normalizacije tjelesne temperature.
Add comment