[heading size=”7”]Povodom obilježavanja 10 godina postojanja Centra za medicinsku genetiku i imunologiju Kliničkog centra Crne Gore i 17 godina kliničke genetike u ovom centru, 10. decembra 2010, u Amfiteatru Medicinskog fakulteta u Podgorici, upriličen je referentni naučni skup tokom kojeg je organizovan Simpozijum „Medicinska genetika i imunologija u kliničkoj praksi”.[/heading] Evociranje uspomena i prikazivanje ostvarenih rezultata vezanih za konstituisanje Centra za medicinsku genetiku i imunologiju u Podgorici bile su karakteristike svečanog dijela manifestacije priređene povodom obilježavanja desetogodišnjice rada ove institucije. Akademik prof. dr Goran Nikolić, dr Srđan Brkić, prim. dr sci. med. Olivera Miljanović, prof. dr Danilo Vojvodić i prof. dr Zvonko Magić, tim saradnika i eminentnih stručnjaka ovih oblasti, predstavili su hronologiju osnivanja Centra, rezultate i razvojne planove, te specifičnosti rada ovog zdravstvenog centra tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite. Skup je, u ime Fonda za zdravstveno osiguranje Crne Gore, pozdravio predsjednik te ustanove dr Kenan Hrapović. Ministar zdravlja u Vladi Crne Gore, doc. dr Miodrag Radunović, svečano je proglasio početak održavanja naučnog simpozijuma.
Centar za medicinsku genetiku funkcioniše u sklopu Kliničkog centra Crne Gore i objedinjuje rad dvaju odjeljenja: Odjeljenja za medicinsku genetiku i Odjeljenja za imunologiju. Kako je navela prim. dr Olivera Miljanović, rad tih dviju jedinica objedinjen je zajedničkim fokusom istraživanja subcelularnog molekularnog nivoa funkcionisanja našeg organizma i poremećaja koji u njemu nastaju.
Pravovremeno laboratorijsko otkrivanje postojanja hromozomskih aberacija koje ukazuju na mogućnost začeća ili rođenja osobe ozbiljno poremećenog zdravlja predstavlja jedan od najčešćih zadataka koji se postavljaju pred kliničare Centra. Statistički podaci na koje je ukazala dr Miljanović ukazuju na djelotvornost angažovanja jedne ovakve institucije. Riječ je o postojanju 0.6% ukupnog broja novorođenčadi koja se rađaju sa hromozomskom bolešću, 3-5% trudnoća koje nose rizik ove vrste, 2-3% novorođenčadi sa kongenitalnim anomalijama, te 6% djece starosti do jedne godine koja imaju ovakav zdravstveni problem. 15.000 klinički obrađenih slučajeva, 3.300 parova zainteresovanih za dobijanje zdravog potomstva i skoro 5.000 trudnica koje su uključene u program genetskog savjetovanja, pokazatelji su frekventnosti rada u Centru za vrijeme od njegovog osnivanja. Posebno se ističe podatak o uspjehu u snižavanju incidence Daunovog sindroma kod novorođenčadi u Crnoj Gori, koja je sa početnih 1:530 snižena na 1:1280. Kao posebnu vrijednost rada u Cenru prof. dr Danilo Vojvodić prepoznao je broj speciičnih usluga po pacijentu koji se u ovom trenutku nalazi na zavidnom nivou od 1.2 usluge po osobi. Ubrzano kompletiranje medicinske usluge na državnom nivou i smanjenje troškova usluga, predstavljaju, po njegovoj ocjeni, ne manje značajan parametar uspješnog rada. Efekte ovakvog rada airmativno je vrednovao i dr Kenan Hrapović, koji je izrazio spremnost za podršku ovakvim projektima i ubuduće.
Edukacija studentskog kadra i učešće u regulaciji zakonske normative koja se odnosi na ovu oblast predstavlja sekundarnu ali ne manje značajnu funkciju Centra. Uz isticanje značaja angažovanja ovakvih institucija u zdravstvenom sistemu, te analizu rezultata rada Centra, ministar zdravlja doc. dr Radunović, istakao je značaj učešća kadrovske službe ove ustanove u ustanovljenju Zakona o uzimanju i korišćenju bioloških uzoraka i Zakona o zaštiti genetskih podataka.
– Mi smo spremni i mislim da zajednički možemo ući u jednu novu vizuru u kojoj bi jedan Institut za biomedicinu Kliničkog centra, koji bi objedinjavao četiri osnovna stuba: medicinske genetike, kliničke imunologije, centra za kliničku farmakologiju i centra za matične ćelije, mogao da obezbijedi sve naše dalje razvojne projekte, između ostalog transplantacijske medicine i medicine matične ćelije – obrazložila je tokom svog obraćanja prim. dr Miljanović.
Postignuća i mogućnosti medicinske genetike i imunologije u kliničkoj praksi
Dijagnostika autoimunskih bolesti, njen značaj, interpretacija dobijenih podataka, dileme i primjena, bili su tema izlaganja dr Tamare Jovićević, stručnjaka Kliničkog centra Crne Gore. Dajući opis aspekata detekcije autoantitijela i mehanizama njihovog učešća u organskim procesima, te podsjećajući na klasifikacione grupe ovih antitijela i svojstva procesa autotolerancije, dr Jovićević je detaljno opisala metodologiju rada u Centru za imunologiju: metodu indirektne imunoflorescencije i enzim-imunotest. Iako nesavršeni, kao uostalom i sve ostale imunološke dijagnostičke metode, ovi testovi pokazuju visoku senzitivnost a pokazuju se i kao značajni prediktori nastanka bolesti.
Prof. dr Danilo Vojvodić, stručnjak Vojnomedicinske akademije Beograda, ukazao je na naučna saznanja vezana za tumačenje enigmatskog procesa eliminacije tumorskih ćelija posredstvom imunog sistema organizma i proces multimorfnog prikrivanja osobina tumorske ćelije koja stalno usavršava svoje sposobnosti prikrivanja promjena i na taj način prevazilazi djelovanje imuno-sistema. Proces svakodnevne produkcije tumorskih ćelija jedna je od odlika funkcionisanja ljudskog organizma. Da bi se obezbijedilo normalno funkcionisanje organizma, imunosistem prepoznaje promjene koje nastaju na membrani ćelije koja je promijenila funkciju i uništava ih pravovremenom reakcijom. Problem nastanka tumorskih bolesti javlja se u trenutku kada tumorska ćelija uspješno prikrije svojstva promjene statusa i dostigne autonomni i razarajući efekat. Tada imunološki sistem više nije u mogućnosti da odreaguje u smislu odbrane organizma. Tumorska ćelija manipuliše imunskim odgovorom na razne načine, a savremena medicinska nauka nema terapijski odgovor za uspješnu terapiju tog poremećaja. Objašnjavajući da se svi napori nalaze u sferi kombinovanja aktivne i pasivne imunoterapije, dr Vojvodić je prezentovao i princip funkcionisanja metode koja je tek od početka decembra 2010. našla svoje mjesto u terapijskom procesu pacijenata oboljelih od melanoma koji se liječe na Institutu za dermatovenerologiju u Beču. Riječ je o davanju antigen prezentujućih ćelija napunjenih peptidima tumora u kombinaciji sa limfocitima ili antigenima koji su u stanju da inhibiraju određene tumorske procese.
Add comment