U sklopu oralnohirurškog zahvata, ponekad je potrebno uraditi dodatnu prevenciju krvarenju, kao mogućoj postoperativnoj komplikaciji, koja se najbolje postiže odgovarajućim mehaničkim metodama – šav rane preko postavljene hemostatske gaze.
Stomatolog mora biti veoma oprezan pri propisivanju ili upotrebi ljekova čiji metabolizam ide preko jetre, a to su, uglavnom, i najčešće lokalni anestetici, analgetici, antibiotici i sedativi. Treba ih koristiti u sasvim ograničenim dozama, a kada je to moguće i izbjegavati.
Posebnu pažnju treba posvetiti pacijentima sa virusnim hepatitisom B, jer se smatra da su preko 80% ovih bolesnika potencijalni nosioci infekcije. Zato se pri radu u stomatološkoj ordinaciji moraju primjenjivati sve neophodne mjere zaštite od infekcije: strogo poštovati aseptična pravila, zakazivati intervencije ovim pacijentima na kraju radnog vremena, nositi mantil, rukavice, masku za jednokratnu upotrebu, upotrebljavati niskoturažne bušilice, uz posebno vođenje računa o pripremi i sterilizaciji upotrebljenih instrumenata i higijenskom tretmanu radnog mjesta.
Ciroza jetre
Ciroza jetre (lat. cirrohosis hepatis) hronična je bolest koju karakteriše nekroza (izumiranje) ćelija i njihova zamjena fibroznim tkivom (vezivnim), što za posljedicu ima progresivno slabljenje jetrinih funkcija.
Postoji više uzroka nastanka ove bolesti, ali se smatra da su najčešći hepatitis B i C i alkoholizam. Simptomi bolesti su isti, bez obzira na uzrok: malaksalost, muka, gubitak apetita i tjelesne težine, i pojava proširenih sitnih krvnih sudova na koži, u obliku pauka. Glavne komplikacije ciroze jetre jesu ascit (nakupljanje tečnosti u trbušnoj duplji), krvarenje iz proširenih vena jednjaka i hepatična encefalopatija (degerativna bolest mozga).
Uspješne terapije ciroze jetre, gotovo i da nema. Bolesnici sa cirozom jetre predstavljaju pacijente rizika u oralnohirurškoj praksi jer ovo oboljenje uslovljava nastajanje veoma teških poremećaja hemostaze, koji se prije svega odnose na smanjeno stvaranje faktora koagulacije krvi (kao i drugih hemostatskih faktora). Brojni su poremećaji koji mogu dovesti do hemostatskog defekta: smanjenje protrombinskog kompleksa i fibrinogena, poremećena sinteza vitamina K, trombocitopenija (smanjenje broja krvnih pločica), pojava primarne patološke fibrinolize (razgrađivanje fibrina – sastojak krvi koji učestvuje u njenom zgrušavanju) i smanjenje drugih faktora.
S obzirom na težinu bolesti kakva je ciroza jetre, stomatolog specijalista treba da se upozna sa stanjem zdravlja ovakvog bolesnika i da pred sobom ima laboratorijske nalaze: vrijeme krvarenja, vrijeme koagulacije, protrombinsko vrijeme i broj trombocita, kako bi na osnovu tih i ukupnih parametara odlučio da li ili ne raditi oralnohirurški zahvat. Čak i u slučajevima kada su parametri povoljni, zahvat je neophodno završiti primjenom mjera lokalne hemostaze koja podrazumijeva upotrebu bioloških ili hemijskih hemostatskih preparata, kao i šav rane, uz napomenu da je kod ovih pacijenata neophodna naročita opreznost i predosrožnost jer je uspostavljanje hemostaze poslije eventualne oralnohirurške intervencije prilično teško.
Težina bolesti, takođe, u određenim situacijama nameće stomatologu potrebu da prije odluke o sprovođenju „krvave” intervencije ili primjene određenih medikamenata, obavezno, konsultuje ljekara koji liječi osnovnu bolest pacijenta.
Piše: prim, mr sc. dr Slobodan V. Radonjić, Spec, za oralnu kirurgiju
Add comment