U okviru više puta opisanog pravilnog pristupa sprovođenju kompresivne bandaže, naglašeno je da prednost u odnosu na primjenu elastičnog zavoja ima korišćenje odgovarajuće kompresivne čarape visokog kvaliteta. Ukoliko se pažljivo ne sprovodi, ovaj postupak može da učini više štete nego koristi.
U okviru bogatog spektra ovom prilikom opisanih raspoloživih sredstava sanacije hroničnih venskih bolesti, ilustrativno je opisan metod laserske i radiofrekventne intervencije.
Laserska intervencija sprovodi se u lokalnoj anesteziji, pri čemu laser koji „pali venu” na 800 stepeni ne oštećuje tkivo. Takođe, prikazani su i metodi intervencije strujom na 120°C i skleroterapije, bez anestezije. Posebnu opasnost predstavlja plućna embolija koja može da se javi u oko 0.6% slučajeva. Venska hipertenzija, takođe, predstavlja specifičan fenomen koji može da dovede do iskrvarenja. Operativni pristup obavezuje na hospitalizaciju zbog potrebe za kontrolisanjem velikih hematoma nastalih usljed primjene opšte spinalne anestezije. Naprednije metode kao što su hemijska ablacija – ultrazvuk iglom i pjenom – i superglu terapija, bez ikakve anestezije, sa kateterom, predstavljaju ekstremno skupe I, nažalost, pacijentima teško dostupne metode.
Liječenje tromboze dubokih vena sada je, kako je to bilo moguće saznati iz predavanja dr Batrićevića i dr Musića, moguće ostvariti i u kućnim uslovima. Pravovremena i individualizovana terapija, i ovdje, predstavljaju osnov liječenja.
Bolest koja obuhvata 90,4 % odrasle populacije
Dajući osvrt na anatomiju, tj. troslojnu građu vene i funkcionalnost slojeva i segmenata vene, od kojih posebno valvule, dr Olivera Simić-Kovačević, istakla je u toku svojih predavanja značajan podatak da se oko 80% krvi nalazi u cirkulaciji, a svega 15% u srcu. Objašnjavajući mehanizam funkcionisanja vena, ona je navela da pozitivan efekat na tok venske krvi imaju mišićna pumpa, kapilarni pritisak i valvula, perfuzioni pritisak i usisni činioci, što čini da se, na primjer, krv artikulisano kreće i kad se osoba naglo ustane ili pri kašlju. Negativni činioci su: hidrostatski pritisak, izmijenjen abdominalni pritisak, viskoznost vene i promjena volumena krvnih sudova – venski tonus, koji može biti uslovljen hormonskim promjenama, naročito u trudnoći, menopauzi i pubertetu.
Kod čovjeka koji stoji hidrostatski pritisak u venama kreće se u rasponu 90-110 mm živinog stuba, kod osobe koja sjedi ta vrijednost iznosi 155, a kod osobe koja leži 10-11 mmHg.
Hronična venska insuficijencija manifestuje se jako izraženim i trajnim smetnjama u protoku venske krvi donjih ekstremiteta, uz razvoj staze i shodno tome posljedičnih stanja. Faktori takvog stanja su insuficijencija venskih zalistaka, disfunkcija mišićne pumpe, različite mehaničke smetnje, venska staza i hipertenzija. Na refluks se odnosi 80-90% takvih stanja, a na opstrukciju 10-20%.
Mikrocirkulacijske promjene na koži, kapilari, mikrotromboze u kapilarima, edematozne endotelne ćelije, poremećaji bazalne membrane, promjene na dermalnim limfaticima, uništena limfna mreža, kao i patofiziološki faktori: venska staza, venska hipertenzija i tkivna anoksija, elementi su koji znače vensku insuficijenciju. Dajući detaljan opis ovih stanja, s posebnim naglaskom na dermatološke primjene, dr Simić-Kovačević opisala je i kliničke znakove ove bolesti. Ektazija – trajno proširena intradermalna venula manje od 1 mm, retikularna venula – trajno proširena intradermalna venula 1-3 mm, varikozna vena – trajno proširena subkutana venula za više od 3 mm, kao i primjetan porast volumena ekstremiteta na račun nakupljanja tečnosti u potkožnom tkivu koje se udubljuje pri pritisku, infradermalne ektazije lepezastog izgleda na medijalnoj ili lateralnoj strani stopala, hiperpigmentacije, obično u predjelu članka, hipostatni dermatitis ili ekcem kože potkoljenice, mikrodermatoskleroza, otvrdnuće kože, te venski ulkus, predstavljaju kontekst elemenata koji se mogu pronaći u toku dijagnostikovanja bolesti.
Govoreći o savremenim metodama dijagnostike: anamnezi, fizikalnom pregledu, koji se, po njenom objašnjenju, može obavljati u stojećem i u ležećem stavu, te uočavanje dermatoloških promjena pod lupom, ona je ponudila i niz preporuka u domenu sprovođenja ultrazvučne dijagnostike, kolor dopler skenerske analize, a u okviru primjene metoda konzervativne terapije istakla značaj primjene individualnog pristupa. U osvrtu na kompresivnu terapiju ona je navela da je obavezno uraditi bris. Prateće terapije čine terapija bola, fizikalna terapija i medikamentozna sistemska terapija.
Važan segment edukacije činila je upravo medikamentozna sistemska terapija. Ovom prilikom se moglo saznati da je trenutno dostupna veoma bezbjedna i jako efikasna medikamentozna terapija. Tradicionalno korišćeni tetraciklini, kortikosteroidi i mikoterapija, fibrinolitici, protoglandini i čistači slobodnih radikala, danas dobijaju nadogradnju u vidu venoaktivnih ljekova koji utiču na sve elemente oboljenja koji se mogu naći u klasifikacijama. Poboljšavaju apsorpciju vena, funkciju limfnog sistema, smanjuju inflamaciju i poboljšavaju sve simptome hronične venske insuficijencije. Farmakološki osnov ovakve efektacije predstavljaju favonidi, kao kombinacija biosmina i hesperidina.
Hronična venska bolest, po podacima studija koje je navela dr Olivera Simić-Kovačević, obuhvata čak 90,4 % odrasle populacije. U odnosu na klasifikacije, 1-2% čine ulceracija. 8 od 10 pacijenata pati od nekog oblika bolesti, od čega je 72.7% u domenu opšte medicine.
Hronična venska bolest, dakle, predstavlja veoma prisutan oblik oboljenja. Ono u čemu bi moglo biti dodatne šanse za intervenciju u cilju smanjenja njene incidence predstavlja jedna od preporuka sa ovog skupa – aktivnija uloga ljekara opšte prakse u dijagnostikovanju i uspostavljanju pravovremene terapije. Time se štede vrijeme i zdravlje pacijenta i novac ukupnog zdravstvenog sistema.
Ukoliko se i otkrije prisustvo bakterije u ulkusu, preporuka je da se u liječenju ne smije koristiti lokalni antibiotik. Oni u vrlo velikom broju slučajeva izazivaju hipersenzibilnost. Ako baš mora, koriste se peroralno.
Dodajte komentar