Ne može se tačno reći kada se termalna voda počinje koristiti kao pomoćno sredstvo u terapiji mnogobrojnih hroničnih bolesti, bilo u reumatologiji, dermatologiji, pulmologiji, vaskularnoj medicini. Međutim, prvi podaci o hidroterapiji potiču još od prije 6.000 godina. Polovinom XVIII i početkom XIX vijeka počinjemo se sretati sa sintagmom medicinskog korišćenja termalne vode. Ovaj pristup je posebno prihvaćen u Francuskoj, gdje se formiraju centri koji sublimiraju znanja o termalnim vodama iz različitih naučnih oblasti.
Termalne vode su tople izvorske vode sa različitim mineralnim sastavom. Izvori iz kojih potiču označavaju se kao geotermalni i prvenstveno se nalaze na mjestima gdje se magma izliva blizu Zemljine površine, najčešće u vulkanskim regijama. Temperatura vode na izvoru iznosi oko 21°C i više. Da bi se određena voda koristila u medicinske svrhe, mora imati niz karakteristika kao što su: specifičan fizički i hemijski sastav, nepostojanje patogenih bakterija u njenom sastavu, kao i postojanje odgovarajućih farmakoloških kvaliteta.
Francuska medicinska akademija, u drugoj polovini XIX vijeka, označava Termalnu vodu „Avene” medicinskom vodom. Ova odluka je zasnovana na brojnim zapažanjima ljekara koji su u hidroterapeutskim centrima imali iskustvo rada sa Termalnom vodom „Avene”, kao i na naučnim ispitivanjima izičkih i hemijskih osobina ove vode.
Grupa „Pierre Fabre” 1975. preuzima „Avene” Hidroterapeutski centar, kao i izvor Avene-les-bains, iz koga potiče ova termalna voda umirujućih svojstava. Odlučni u implementiranju kliničkih studija i istraživanja farmakoloških svojstava ove vode, u cilju ispitivanja njenih terapeutskih mogućnosti, „Pierre Fabre” laboratorije razvijaju „Eau thermale Avene”, brend koji je posvećen njezi osjetljive kože.
Efektivnost ove termalne vode, koju već vjekovima potvrđuje empirija, opisuje i oko 150 naučnih projekata kao i 50-ak naučnih publikacija, od kojih navodim nekoliko:
* Doktor Jean Sainte-Laudy, stručnjak Alergološke laboratorije u Parizu, ispitivao je antidegranulacionu moć Termalne vode „Avene” kod senzibilisanih bazofila. Upravo prema klasiikaciji Gella i Coombsa trenutna hipersenzitivnost deinisana je pomoću tri parametra: genetski uslovljena IgE sinteza; fiksacija At na odgovarajuće ćelije (bazofili i mastociti); kao i ispitivana degranulacija bazofila i mastocita u prisustvu senzibilizirajućeg srebra. On je dobio signifikatne rezultate koji pokazuju da Termalna voda „Avene” ima sposobnost da stabilizuje bazoile, odnosno da je u njenom prisustvu potrebna veća koncentracija antigena da bi došlo do degranulacije.
* Da niskomineralne vode imaju blagotvorno dejstvo na iritiranu kožu, dokazuju Sulimović i ostali učesnici u multicentričnoj studiji Istraživačkog centra „Pierre Fabre”.
Termalna voda „Avene” jedinstvena je voda sa umirujućim, antiiritativnim iprotivupalnim svojstvima. Ima niskomineralni sastav od 266 mg/l, što je definiše kao vodu sa najnižom koncentracijom minerala na tržištu. Pored toga, sadrži optimalan odnos kalcijuma i magnezijuma, nisku koncentraciju natrijuma, a sadrži i silikate. Ovakav optimalan mineralni sastav vraća koži svilenkastu teksturu, nježnost i komfor.
Oni su tretirali pacijente kojima je rađena laserska abrazija, tj. lasersko otklanjanje površnih slojeva epidermisa u cilju uklanjanja ožiljaka od akni ili podmlađivanja kože. Kao posljedica ovog tretmana javlja se i eritem tretirane kože, bol, svrab i peckanje. Upravo je posmatran učinak termalne vode koja se koristila više puta dnevno, uz emolijent u „vodenoj grupi”, u odnosu na kontrolnu grupu gdje su pacijenti za smanjivanje nabrojanih simptoma i znakova koristili samo emolijentno sredstvo. Dokazano je da redovno hidriranje kože ima značajno pozitivan učinak na ove simptome i da su pacijenti iz „vodene grupe” brže povratili komfor kože, kao i da su se crvenilo i svrab brže iščezli. Da li je ovaj benefit Termalne vode „Avene” rezultat njenog niskomineralnog sastava ili njenog direktnog antiinflamatornog dejstva, ostaje da se istraži.
* Mnoge studije su upravo bile posvećene pacijentima sa atopijskim dermatitisom i psorijazom i beneitom koju imaju ti pacijenti od dejstva Termalne vode „Avene”. One pokazuju značajno smanjenje SCORAD skora za atopijski dermatitis i PASI skora za pacijente sa psorijazom koji redovno koriste ovu termalnu vodu u direktnoj aplikaciji, kao adjuvantnu terapiju.
* Poseban kuriozitet predstavlja istraživanje A. Brianta i D. Guerrera, iz Dermatološke laboratorije „Avene”, koji predlažu Termalnu vodu „Avene” kao jedino sredstvo za čišćenje rane poslije dermatoloških operacija. Iako je ovaj njihov stav u suprotnosti sa praksom i osnovnim principima asepse, oni svoje argumente potvrđuju rezultatima istraživanja koji su išli u korist ove termalne vode, kao sigurnog sredstva za postoperativno tretiranje rane kod dermatoloških operacija. U prilog njihovoj tvrdnji ide i činjenica da Termalna voda „Avene” ima dinamski efekat čišćenja rane, uklanja kruste i izički uklanja mikroorganizme, posebno zbog nanošenja pod pritiskom, kao i intrinzični efekat koji se odnosi na umirujući antiiritativni aspekt djelovanja ove vode.
U Evropi, pogotovo u Francuskoj, termalizam kao terapeutska alternativa korišten je za više vrsta dermaloških patologija već duži niz godina. Moderni dermokozmetološki trendovi preporučuju Termalnu vodu „Avene” kao adjuvatno sredstvo za niz indikacija: dermatološke (crvenilo lica, opekotine od sunca, postoperativna njega, iritacije na koži, pelenski osip, ekcemi, iritativni dermatitisi, čišćenje rane, kuperoza, hiperkeratotične lezije), postproceduralne (laserska abrazija, ekscizije, elektrokoagulacije) i dermokozmetičke (osvježavanje, hidratacija).
Istorijat potvrđuje da je termalna voda imala svoje mjesto u prošlosti, ali kako nauka potvrđuje, njena blagotvorna svojstva zasigurno osiguravaju svoje mjesto kao osnov za dermokozmetičke preparate i u budućnosti.
Piše: dr med. Sandra Vujović
Add comment