Ljetnji mjeseci idealni su za brže kvarenje hrane i razvoj mikroorganizama koji lako stižu u organizam i izazivaju trovanje. Posljedice trovanja hranom mogu biti blage do veoma ozbiljne: dehidracija, neurološke komplikacije, bubrežna insuficijencija, jetrena insuficijencija, psihički poremećaji. Nijesu isklјučeni ni smrtni ishodi, naročito kod djece i starijih osoba, kao i lјudi koji već boluju od nekog drugog obolјenja, objavljeno je na sajtu Instituta za javno zdravlje.
Hrana može biti izvor obolјenja kada se u njoj nalaze patogeni mikroorganizmi ili njihovi toksini kao i neke otrovne materije bilјnog i životinjskog porijekla.
Trovanje hranom mogu uzrokovati: bakterije ili njihovi toksini koji se usljed neprimjerene pripreme i skladištenja namirnica nađu u hrani virusi; hemikalije, poput insekticida i herbicida; metali kao što su olovo, živa i kadmijum i drugi kontaminanti kao što su mikotoksini, ostaci veterinarskih ljekova itd.
– Bakterije su najčešći uzrok trovanja hranom. One u hranu dospijevaju sa zagađenih, prljavih površina, nečistih ruku i odjeće, opreme, pribora ili iz prljave vode. Svaka bakterija ima optimalnu, (minimalnu i maksimalnu) temperaturu pri kojoj se razvija, a u tome joj pomažu toplota i vlaga. Najčešće visoko rizične namirnice koje izazivaju trovanja hranom su meso, jaja, riba, mlijeko i njihovi proizvodi – upozoravaju iz IJZ.
Bakterije rastu, kako navode, pri svim temperaturama. Ipak, značajna većina mikroorganizama u hrani se brzo razmnožava na temperaturama između 5°C i 60°C, pa je zato važno hranu što prije zagrijati na temperaturu preko 60°C ili ohladiti na temperaturu ispod 5°C.
Simptomi trovanja hranom nastaju od jedan do 36 sati nakon konzumiranja zagađene hrane, a ogledaju se pojavom jednog ili više sljedećih simptoma: mučnine, povraćanja, bolova u stomaku, proliva, povišene tjelesne temperature, glavobolje i opšte slabosti. Simptomi obično traju od jednog do sedam dana.
Danas, najčešća trovanja hranom su trovanja hranom koja je kontaminirana Norovirusom, zatim bakterijama, među kojima se ističe Salmonella kao najčešći bakterijski uzročnik trovanja hranom. Kada su u pitanju salmonele, jela koja su posebno rizična za nastanak salmoneloza su jaja i kolači koji se pripremaju od sirovih jaja (krempite, princes krofne i sl.); zatim mljeveno meso, najčešće u sosu; majonez i jela u koja se dodaje majonez (francuska, ruska salata i sl.); tartar sos; panirani, pohovani odresci (nedovoljno pečeni) te jaja uopšteno.
Treba imati na umu da salmonele mogu biti prisutne na ljusci jajeta sa koje mogu dospjeti u sama jaja ili u jelo s jajima. Salmonele se takođe mogu unijeti u organizam i neopranim rukama osobe koja ih izlučuje (bolesna osoba ili asimptomatski kliconoša) a koja, pri tom, radi s hranom. Većina ostalih bakterijskih trovanja hranom događa se na sličan način, to jest razmnožavanjem uzročnika u namirnicama ili jelima, stajanjem hrane van frižidera nekoliko sati na sobnoj temperaturi.
– Kako bi se spriječilo eventualno trovanje hranom, treba izbjegavati konzumiranje namirnica „sumnjivog“ izgleda (npr. meso tamnije boje), a naročito sumnjivog ukusa i mirisa. Takvu hranu treba odmah baciti, čak i ako je rok upotrebe dobar. Ne treba konzumirati hranu čija je ambalaža oštećena, zarđala, udubljena ili “naduvana” – zaključuju u IJZ.
Dodajte komentar