HEMIJSKI PILING (II)

Potrebni reagensi

– Korektno označene bočice sa različitim koncentracijama sredstava za hemijski piling; – Sredstvo za čišćenje i odmašćivanje kože (alkohol i aceton, Oktanisept i sl.); – Hladna voda; – Medicinski vazelin (za zaštitu predjela ispod i oko očiju i nozdrva); – Sterilni fiziološki rastvor – u špricu, u slučaju da dođe do ulaska hemikalije u oči, za ispiranje; – Sredstvo za neutralizaciju.

Potreban ostali materijal

– Staklene posudice za kisjeline, – Četkice, – Jednokratna kapa za pacijenta ili traka za kosu, – Štapići za nanošenje vaselina, – Rukavice, – Pamučne gazice, – Sat, – Fen za hlađenje.

Sredstva za hemijski piling

– Alfa-hidroksi kisjeline, AHA, monokarboksilične kisjeline: glikolna kisjelina (dubina A), laktična kisjelina (dubina B), malična kisjelina (dubina C); trikarboksilične kisjelina: citrična kisjelina (dubina C)

– Beta-hidroksi kisjeline, BHA (salicilna kisjelina) (dubina A),

– Trihlorsirćetna kisjelina (TCA) (dubina A),

– Alfa-keto kisjeline (piruvična kisjelina) (dubina A),

– Rezorcinol (dubina B),

– Jessner rastvor (salicilna kisjelina 14 g, laktična-mliječna kisjelina 14g, resorcinol 14g sa etanolom do 100g) (dubina B),

– Retinoična kisjelina (dubina C),

– Fenol: fototip kože I-II kože (dubina A), fototip kože III-IV (dubina C).

Klasifikacija hemijskih pilinga u odnosu na histološku dubinu nekroze:

A VRLO POVRŠINSKI (SUPERFICIJALNI) LAK HEMIJSKI PILING: nekroza stratum corneuma; Hemikalije koje se koriste: TCA 10%, glikolna kisjelina 30-50%, salicilna kisjelina 20-30%, Jessnerov piling solucija 1-3 nanošenja, tretinoin 1-5%. Efekat: daje uravnoteženu boju i blistav izgled koži.

B POVRŠINSKI (SUPERFICIJALNI) LAK HEMIJSKI PILING: nekroza kroz cio epiderm do bazalne membrane; Hemikalije: TCA 10- 30%, glikolna kisjelina 50-70%, Jessner rastvor: 4-7 nanošenja, Efekat: stimuliše epiderm i uklanja mrtve keratinocite, prouzrokujući perutanje kože slično onoj poslije dužeg izlaganja suncu.

C SREDNJE DUBOK HEMIJSKI PILING: nekroza do gornjeg retikularnog derma; Hemikalije: TCA 35-50%, glikolna kisjelina 70%+ TCA 35%, 88% fenolski piling bez okluzije, Jessner solucija +TCA 35%, “čvrsti” CO2+TCA 35%. Efekat: podstiče potpuno obnavljanje epiderma.

D DUBOK HEMIJSKI PILING: nekroza do srednjeg retikularnog derma; Hemikalija: Baker-Gordon fenolski piling, Efekat: stimuliše stvaranje kolagena i elastina i rekonstrukciju vlakana.

Preporuke

Anestezija: nepotrebna za superficijalni i srednje dubok piling. Srednji trankvilizatori ili anksiolitici se mogu koristiti kod uznemirenih i uplašenih pacijenata.

Njega poslije tretmana

Zadatak je spriječiti ili smanjiti razvoj komplikacija i osigurati brz oporavak! To je posebno važno kod pacijenata tamnije kože kod kojih su pigmentne alteracije česte.

U periodu poslije pilinga se očekuju edem (otok), eritem (crvenilo) i deskvamacija (ljuštenje) kože. Kod površinskih pilinga traju 1-3 dana, kod dubljih piling-5-10 dana. Za umivanje koristiti blag, ne sapunski cleanser za prevenciju bakterijske infekcije, antibiotsku mast koju preporuči terapeut, a prvih dana led i/ili hladne obloge (sol 3% Ac. Borici), za smanjivanje toplote kože koja odaje jačinu inflamacije. U nekim slučajevima potrebna je peroralna antibiotska terapija, kod superficijalnog i srednje dubokog pilinga rjeđe! Analgetici, po potrebi, kod senzacija jačih opekotina! STROGO ZABRANJENO IZLAGANJE SUNCU, PRIRODNIM I VJEŠTAČKIM IZVORIMA SUNČEVOG ZRAČENJA određen period vremena u zavisnosti od dubine pilinga, a potom OBAVEZNO KORIŠTENJE SREDSTVA ZA ZAŠTITU OD SUNCA BROAD SPECTRUM, VISOKOG FAKTORA ZAŠTITE (SPF≥50)!!! Za duboki piling je zabranjeno bilo kakvo izlaganje suncu minimalno 6 mjeseci.

Procedura prije tretmana

Kod pacijenata koji u anamnezi koji imaju herpes simplex recurens infekciju, a koji žele da rade srednje duboki ili duboki piling, daju se Aciklovir tbl, dva dana prije i 7-10 dana, do potpune reepitelizacije. Kod pacijenata sklonih postinflamatornim hiperpigmentacijama koristiti prije intervencje Hidrokinon 2-4%. Kod svih pacijenata koristiti sredstvo za zaštitu od sunca “broad spectrum” i kontrolisati aktivne inflamacije i preteće dermatoze! Mogu se koristiti i blaga sredstva za hemijski piling (tretinoin 0,025%, adapalen 0,1%, glikolna kisjelina 6-12% i sl,) za kućnu upotrebu, kao priprema za piling (kod superficijalnog i srednje dubokog pilinga to se u praksi rijetko sprovodi). (Poznato je da retinoin skraćuje vrijeme reepitelizacije poslije upotrebe resurfacing lasera). Obično je dovoljno početi sa manjim koncentracijama – manjim dubinama pilinga!

Komplikacije

Pravilan odabir pacijenata, adekvatno savjetovanje i pravilno sprovedena postoperativna njega su takođe izuzetno važni za zadovoljavajuće rezultate. Što je dublji hemijski piling, to je rizik za komplikacije veći.

1. PIGMENTNE PROMJENE: postinflamatorne hiperpigmentacije i hipopigmentacije 2. INFEKCIJE: BAKTERIJSKE (Staphyloccocus, Streptococcus, Pseudomonas), VIRUSNE (Herpes simplex), CANDIDA 3. OŽILJAVANJE je vrlo rijetko kod superficijalnog pilinga 4. ALERGIJSKE REAKCIJE 5. MILIA 6. AKNEIFORMNE ERUPCIJE 7. LINIJE DEMARKACIJE 8. PROMJENE U TEKSTURI KOŽE 9. PERZISTENTNI ERITEM (perzistentni eritem koji traje duže od tri nedjelje poslije pilinga je indikacija ranog ožiljavanja i treba je tretirati potentnim topikalnim kortikosteroidima u trajanju od dvije nedjelje). 10. TOKSIČNOST (vrlo rijetka, može se desiti kod pilinga rezorcinolom, salicilnom kisjelinom i fenolom).