Savjet ministara zdravstva Evropske unije je državama članicama predložio novu preporuku o skriningu raka, kako bi se smanjila smrtnost i učestalost invazivnih vrsta maligniteta. Rak je glavna bolest i uzrok smrti širom Evrope.
U 2020. godini, procjenjuje se da je kod 2,7 miliona ljudi u Uniji dijagnostikovan rak. Dok je prethodna preporuka za skrining raka iz 2003. godine bila ograničena na rak dojke, grlić materice i kolorektalni rak, države članice su se složile da treba proširiti ove provjere kod građana.
Skrining omogućava otkrivanje karcinoma u ranoj fazi ili čak i prije nego što se pojave ili postanu invazivni. Neke lezije se tada mogu efikasnije liječiti sa većom šansom da se pacijenti izliječe. Da bi se spriječio i dijagnostikovao rak pluća, zemlje treba da istraže izvodljivost i djelotvornost skrininga, uz korišćenje niskih doza kompjuterizovane tomografije.
Posebnu pažnju treba posvetiti identifikaciji osoba koji imaju visok rizik. U skriningu raka prostate, treba da se uzme u obzir trenutno stanje znanja i količinu oportunističkog skrininga, a zemlje treba da procijene izvodljivost i djelotvornost sprovođenja organizovanih programa.
Za rak želuca, zemlje i regioni sa visokom incidencije ove bolesti trebalo bi da razmotre strategije skrininga raka. Što se tiče raka grlića materice, preporuka predviđa da države članice treba da razmotre prilagođavanje uzrasta i intervala individualnom riziku na osnovu istorije vakcinacije pojedinaca protiv humanog papiloma virusa, koji može izazvati rak grlića materice ali i na drugim organima. Što se tiče raka dojke, Savjet predlaže donju starosnu granicu od 45 godina i gornju starosnu granicu od 74 godine, pored preporučenog skrininga za žene od 50 do 69 godina sa mamografijom.
Savjet EU preporučuje i da se osiguraju “adekvatne, blagovremene i komplementarne dijagnostičke procedure i tretmani za one pojedince sa pozitivnim testom skrininga”. Oni treba da uzmu u obzir “ljudske i finansijske resurse i svoje zdravstvene kapacitete kada sprovode programe skrininga raka”.
Međutim Savjet podvlači da “postoje i inherentna ograničenja koja mogu imati negativne efekte na pregledanu populaciju”, koja uključuju “lažno pozitivne ili lažno negativne rezultate, prekomjernu dijagnozu i naknadno prekomjerno liječenje, kao i rizike koji potiču od metoda skrininga i testiranja”. Tanjug
Add comment