Udruženost novootkrivenog dijabetesa melitusa sa gojaznošcu i arterijskom hipertenzijom

S obzirom na to da dijabetes u ranoj fazi protiče asimptomatski, smatra se da na jednog evidentiranog oboljelog postoji jedan koji nije dijagnostikovan. To je podatak koji se provlači kroz svu svjetsku literaturu, bez obzira na razlike u visini zastu­pljenosti ove bolesti u pojedinim populacijama. Brojni naučni radovi na temu novootkrivenog dijabetesa publikovani u okruženju potvrđuju ovakav odnos neotkrivenog sa dijagnostikovanim dijabetesom. Tako je u susjednoj Hrvatskoj prevalenca novootkrivenog  dijabetesa jednaka prevalenci dijagnostikovanog, i u zavisnosti od različitih faktora (faktori rizika, starosti, okruženja…) obuhvata od 3% do 10% hrvatske populacije, sa istim odnosom evidentiranog i neevidentiranog dijabetesa u pojedinim sredinama. U Srbiji je pretpostavljeni broj ljudi koji žive sa dijabetesom bez evidencije o tome jednak broju registrovanih dijabetičara. Ovi podaci koreliraju sa rezultatima dobijenim istraživanjem, u kom je jednak procenat dijagnostikovanih dijabetičara sa onima kod kojih je dijabetes otkriven de novo, i iznosi po 14% udjela u ispitanoj grupi. Istraživanja u Srbiji pokazuju da u lako gojaznih prevalenca dijabetesa tipa 2 izno­si oko 4%, a u jako gojaznih ona je 40% i više, proporcionalno stepenu gojaznosti. I ovaj podatak se slaže sa podacima iznijetim u rezultatima ovog istraživanja.

• Broj dijabetičara čija je bolest dijagnostikovana nije realan. Stvarni broj je mnogo veći. On podrazumijeva i brojne neotkrivene slučajeve.

• U gojaznih, veći je procenat neotkrivenih dija­betičara nego u opštoj populaciji, i on korelira sa stepenom gojaznosti.

• U hipertenzivnih procenat neotkrivenih dija­betičara veći je nego u opštoj populaciji.

PREPORUKE

Po sagledavanju rezultata ovog istraživanja, preporučuje se čest rutinski skrining na dijabetes melitus, pogotovo kod gojaznih i ljudi sa arterijskom hipertenzijom. Preporučuju se projekti i akcije ranog otkrivanja dijabetesa kod rizičnih grupa, ali i kod svih ostalih. Još jedna od preporuka jeste uvođenje obaveze testa na koncentraciju glukoze u krvi u svim sistematskim pregledima, i kao rutinski test kod svih bolesnika čije stanje zahti­jeva bilo kakvu laboratorijsku dijagnostiku.

Piše: Prim. dr Miroslav Femić, Dom zdravlja – Bijelo Polje, Dr Aleksandar Femić, Zavod za hitnu medicinsku pomoć Crne Gore, Jedinica Bijelo Polje,

Pavle Femić, student, Medicinski fakultet – Podgorica

Zbog doprinosa istraživanju posebnu zahvalnost zaslužuje NVO „Društvo za borbu protiv šećerne bolesti” – Bijelo Polje. Dopri­nos Društva ogleda se u dostupnosti podataka sa njihove akcije ranog otkrivanja dijabetesa, na osnovu kojih je istraživavanje sprovedeno, i koji su od krucijalne važnosti za rad i njegove zaključke.