B/ ZAKONIK O KRIVIČNOM POSTUPKU (ZKP) („Službeni list Crne Gore”, broj 57/09 od 18. avgusta 2009. godine)
Prije komentara ZKP-a, moramo podsjetiti na Načelo zakonitosti i pretpostavku nevinosti i in dubio pro reo, gdje u članu 3. stoji da se svako smatra nevinim dok se njegova krivica za krivično djelo ne utvrdi pravosnažnom odlukom suda, te da, ako i nakon pribavljanja svih raspoloživih dokaza i njihovog izvođenja u krivičnom postupku, ostane samo sumnja u odnosu na postojanje nekog bitnog obilježja krivičnog djela, ili u pogledu činjenica od kojih zavisi primjena neke odredbe Krivičnog ili ovog zakonika, sud će donijeti odluku koja je povoljnija za okrivljenog.
Nije slučajno što navodimo ovaj član ZKP-a: naime, npr. u slučajevima gdje nije rađena obdukcija, a sumnja se u rad ljekara – vrlo često nije moguće ekspertizno utvrditi uzrok smrti, pa samim tim niti eventualne propuste ljekara, pa se ekspertiza kreće u domenu vjerovatnoće, što svakako za osumnjičenog može biti povoljnije, po principu „in dubio pro reo”.
Pregled, obdukcija i ekshumacija leša Član 147
(1) Pregled i obdukcija leša preduzeće se uvijek kad o nekom smrtnom slučaju postoji sumnja ili je očigledno da je smrt prouzrokovana krivičnim djelom ili je u vezi sa izvršenjem krivičnog djela. Ako je leš već zakopan, odrediće se ekshumacija u cilju njegovog pregleda i obdukcije. (2) Prilikom obdukcije leša preduzeće se potrebne mjere da se utvrdi identitet leša i u tom cilju posebno će se opisati podaci o spoljnim i unutrašnjim tjelesnim osobinama leša. (3) Kad je to neophodno, primijeniće se identifikacione stručne i naučne metode: uzimanje i upoređivanje otisaka prstiju leša, analiza DNK uzorka i poređenje dobijenog DNK profila sa DNK profilom nestalog lica ili drugog lica, krvnih srodnika lica za koje se pretpostavlja da bi mogao biti identifikovan, a po potrebi i preduzimanje drugih analiza i primjena drugih stručnih i naučnih metoda u cilju utvrđivanja identiteta leša. (4) Uzimanje uzoraka biološkog materijala za potrebe DNK analize u krivičnom postupku, pakovanje biološkog materijala, čuvanje, obrada, čuvanje uzoraka i dobijenih rezultata DNK analize vrši se na način propisan posebnim zakonom.
Leš se može vještačiti i van ustanove, što je regulisano članom 148.
Prema članu 149, vještak je prilikom pregleda i obdukcije leša dužan da navede koji je neposredni uzrok smrti, šta je taj uzrok izazvalo i kad je smrt nastupila; ako je na lešu nađena povreda, utvrdiće se da li je tu povredu nanio neko drugi i, ako jeste, onda čime, na koji način, koliko vremena prije nego što je smrt nastupila i da li je ona prouzrokovala smrt. Ako je na lešu nađeno više povreda, utvrdiće se da li je svaka povreda nanijeta istim sredstvom i koja je povreda prouzrokovala smrt, a ako je više povreda smrtonosnih, koja je od njih ili koje su svojim zajedničkim djelovanjem bile uzrok smrti; naročito će se utvrditi da li je smrt prouzrokovana samom vrstom i opštom prirodom povrede ili zbog ličnog svojstva ili naročitog stanja organizma povrijeđenog ili zbog slučajnih okolnosti ili okolnosti pod kojima je povreda nanijeta. Pored toga, utvrdiće se da li bi blagovremeno pružena pomoć mogla otkloniti smrt; vještak je dužan da obrati pažnju na nađeni biološki materijal (krv, pljuvačka, sperma, urin i dr.) i da ga opiše i sačuva za biološko vještačenje, ako ono bude određeno.
U članu 150 navode se dužnosti vještaka prilikom obdukcije začetka i novorođenčeta, gdje se kod obdukcije začetka mora utvrditi njegova starost, sposobnost za vanmaterični život i uzrok izumiranja, a prilikom pregleda i obdukcije leša novorođenčeta utvrdiće se posebno da li je rođeno živo ili mrtvo, da li je bilo sposobno za život, koliko je dugo živjelo, kao i vrijeme i uzrok smrti.
Član 151 odnosi se na obdukciju kod sumnje da je smrt nastupila trovanjem, gdje se ukazuje na neophodnost upućivanja sumnjivih materija na toksikološke analize te utvrđivanje vrste, količine i dejstva nađenog otrova, a ako se radi o pregledu materija uzetih iz leša, po mogućnosti i količinu upotrijebljenog otrova.
ZAKLJUČAK SMO, sem uzroka smrti koji ustanovljava i PAO, mora da ustanovi i da odgovore na mnoga pitanja, čime se ne bavi PAO: porijeklo smrti, dinamika umiranja, razjašnjenje neznane, sumnjive i naprasne smrti, mehanizam povređivanja učesnika u saobraćaju, blagovremeno otkrivanje nasilne smrti, provjera tačnosti postavljenih dijagnoza, stvaranje pouzdane medicinske statistike, utvrđivanje stanja i oboljenja organizma koja su mogla doprinijeti smrtnom ishodu, prisustvo ili odsustvo ličnih svojstava i naročitih stanja organizma koja su mogla doprinijeti nastupanju smrti, da li su slučajne okolnosti doprinijele smrtnom ishodu, da li bi blagovremena pomoć otklonila smrtni ishod, vrijeme smrti, identifikacija leša ili djelova leša, identifikacija povrednog oruđa, mehanizam povređivanja (pad, sudar, udar), zapaziti i sačuvati biološke tragove, ukoliko se ukaže potreba uraditi i toksikološke analize, uticaj ljekarske intervencije na smrtni ishod, povezanost povreda, komplikacija, posledica sa smrtnim ishodom, da li su povrede zaživotne, agonalne ili postmortalne, redosled nanošenja povreda, međusobni položaj žrtve i učinioca i dr.; kod obdukcije novorođenčeta još i: starost, sposobnost za vanmaterični život, uzrok smrti, živorođenost, koliko je živjelo nakon rođenja, vrijeme i uzrok smrti, znake novorođenosti, eventualne povrede i anatomske anomalije.
Add comment