U organizaciji veledrogerije Farmegra održano je stručno predavanje o starenju kože, odnosno – kako možemo uticati na taj problem. Na temu Ekspozom – koliko je važan i šta mi možemo da uradimo govorila je mr ph Ana Kovačević, stručni saradnik za edukacije Vichy i La Roche Posay iz Beograda.
Mr Kovačević je istakla da starenje nije bolest već potpuno prirodna stvar koja se neminovno dešava. Proces starenja je kao skup kompleksnih i progresivnih fizioloških promjena koje podrazumijevaju smanjene biološke funkcije i mogućnosti adaptacije na metaboličke promjene tokom prolaska vremena. Takođe, naše ćelije postaju manje tolerantne na oštećenja koja se neminovno dešavaju a posljedice su promjene u svim organima, svim organskim sistemima uključujući i kožu.
– Tokom procesa starenja dešava se mnogo promjena, naravno one nisu rapidne, ne dešava se ništa preko noći već godinama i decenijama. Na neke stvari ne možemo uticati, ali na mnogo toga možemo. U koži se dešava gubitak fibroblasta, ćelija koje su odgovorne za sintezu kolagenih i elastičnih vlakana koja su osnovni potporni elementi kože, kao i smanjena produkcija proteoglikana i hijaluronske kisjeline, zbog čega dolazi do smanjene elastičnosti i rastegljivosti kože. Ove promjene su praćene gubitkom glikozaminoglikana, smanjenim zadržavanjem vode i nivoom sebuma, zbog čega koža postaje dehidrirana i suva. Povećana suvoća kože u kombinaciji sa gubitkom rastegljivosti i elastičnosti dovodi i do pojave i produbljivanja bora – kazala je mr Kovačević.
Starenje se proučava na različite načine i postoje mnoge teorije zašto se i kako starenje događa. Ono što sigurno znamo i gdje se sve teorije slažu, jeste da na starenje definitivno utiče veliki broj faktora koji se mogu podijeliti na unutrašnje, poput genetike i spoljašnje, poput životne sredine i načina života.
– Danas modernih teorija starenja ima mnogo. Prema uglu posmatranja ovog problema razlikujemo dvije kategorije: teorije o programiranom starenju i teorije greške ili oštećenja. Teorije o programiranom starenju impliciraju da starenje prati neki biološki raspored, moguće da se samo nastavlja raspored koji inače reguliše rast i razvoj u detinjstvu. Ovakva regulacija procesa starenja bi zavisila od genetske ekspresije koja se tiče sistema odgovornog za održavanje, popravku i odgovore odbrane organizma.
Druge teorija o starenju, tzv. teorije greške, fokus stavljaju na nešto što je potpuno drugačije. One ekstremno daju na značaju faktorima spoljašnje sredine koji, izazivajući kumulativna oštećenja na različitim nivoima dovode do starenja. Tokom metaboličkih procesa u ćeliji se od kiseonika stvaraju slobodni radikali. Ćelija posjeduje određene mehanizme odbrane od tih kiseoničnih slobodnih radikala i to su tzv. antioksidantni enzimi. Tokom godina nivo ovih antioksidantnih enzima opada i zato dolazi do oštećenja ćelija. Takođe, kumulativna spoljašnja oštećenja dovode do povećanog stvaranja slobodnih radikala i ubrzanog skraćenja telomera hromozoma. Upravo je ovo tačka u kojoj se ove dvije naizgled potpuno različite teorije ukrštaju. – objasnila je mr Kovačević.
Najnovija teorija o starenju je teorija ekspozoma. Tačnije, ovo je potpuno novo naučno polje o unutrašnjim i spoljašnjim uticajima na ljudski organizam. Ekspozom je izuzetno zanimljiva oblast kojom se nauka sve intenzivnije bavi.
– Vichy se, u saradnji sa eminentnim ekspertima iz oblasti dermatologije, bavi uticajem ekspozoma na kožu. Ekspozom je kumulativna mjera uticaja spoljašnjih faktora i posljedičnih bioloških odgovora na te faktore unutar ljudskog organizma. Ekspozom zbraja sve ono što utiče na ljudski organizam, a da nije genetika. Dakle, opšti faktori spoljašnje sredine, poput UV radijacije, zagađenja vazduha, vlažnosti vazduha, temperature – pa sve do specifičnih faktora koji se tiču individue, stepena umora, stresa, način života, način ishrane, metaboličkih faktora, flore gastrointestinalnog trakta, procesa inflamacije, količine oksidativnog stresa, itd.
Ova teorija kaže da, recimo između 25. i 45. godine života genetika nije ono što nas čini starijima nego što jesmo, već su to upravo faktori ekspozoma. Kada neko ima 35 godina, a izgleda kao da ima 45 godina života to nije do genetike. Na neki način ispada da sami biramo kako ćemo stariti, kojom brzinom, kako će to da izgleda, koliko će to brzo ići i kako će to na kraju izgledati – zavisi mnogo od nas. Teorija ekspozoma kaže da se čak 80% znakova starenja dešava zbog uticaja ekspozoma, a da samo 20% čini genetika. Praktično, to stavlja veliku moć u naše ruke, a takođe i veliku odgovornost. Znači, ako u 40-im ili 50-im godinama imate previše bora, praktično ste do 80% sami krivi za to.
