Ahilova tetiva je najduža i najjača tetiva u ljudskom tijelu, završni je dio troglavog mišića potkoljenice (m. triceps surae) i hvata se na donju polovinu zadnje strane petne kosti (calcaneusa). Izložena je velikim naporima pri svakodnevnim aktivnostima, pa su česte upale i bolna stanja., kao i rupture.
Zdrava tetiva se ultrazvukom prikazuje kao ehogena struktura sa finom pravilnom vlaknastom (fibrilarnom) mrežom.
Rupture tetive mogu biti parcijalne i totalne, a ultrazvukom se manifestuju kao parcijalni ili potpuni prekid kontinuiteta tetivnih niti, tj. kao anehogeni defect.
Povreda koljena; koljeno je najsloženiji zglob, lako se povređuje a teško liječi.
Pasivni stabilizatori koljena su ligamenti a aktivni mišići. Najčešće se povređuje prednji ukršteni ligament, zatim medijalni kolateralni ligament i medijalni meniscus. Manifestuje se pojavom otoka (haemarthros), bola, ograničenošću pokreta, nestabilnošću i nemogućnošću oslonca na nogu. Nemogućnost podizanja noge upućuje na povredu ekstenzornog aparata, kojeg čine m. quadriceps sa tetivom, patella, ligament patele i pripoj lig. patele za tiberositas tibije.
Ultrazvukom koljena se dijagnostikuju tečne kolekcije u recesusima koljena, bursitis (supra, pre i infrapatelarni), povreda ligamenta patele, cistične promjene poplitealne regije.
Kvalitetnim linearnim sondama visoke rezolucije mogu se dijagnostikovati povrede medijalnog i lateralnog meniskusa kao i ligamenata koljena.
Povreda rotatorne manžetne ramena
Rotatornu manžetnu čine četiri mišića rotator ramena, (supraspinatus, infraspinatus, teres minor i subscapularis) koji sa gornje, prednje i zadnje strane oblažu zglobnu kapsulu ramena.
Oni stabilizuju glavu humerusa,sprečavaju prekomjerne pokrete, potpomažu rotatorne pokrete i elevaciju nadlaktice. Rupture nastaju kao posljedica povrede kod sportista (najčešće tenisera, rukometaša, kod bacačkih sportova) ili zbog degeneracije tetiva kod starijih osoba. Najčešće su to parcijalne rupture koje postepeno postanu potpune.
Ultrazvukom je moguće vidjeti parcijalnu i kompletnu rupturu rotatorne manžetne.
Parcijalna rupture se najčešće dešava na inserciji supraspinatusa, koja se manifestuje kao hipoehogeni fokus, udružen često sa distenzijom subdeltoidne burse. Totalna ruptura se manifestuje kao potpun prekid rotatorne manžetne. Magnetska rezonancija (MR) omogućava prikaz cijele tetive i mišića, pri čemu se može vidjeti mjesto i veličina rupture i stanje mišića.
Povrede lakta
Teniski lakat predstavlja zapaljenje tetiva ekstenzora i supinatora podlaktice koji se pripajaju na spoljašnjem epikondilu humerusa, zbog hroničnog opterećenja. Lateralni epikondilitis, poznat još i pod nazivom teniski lakat (često se javlja kod tenisera) manifestuje se bolovima u laktu. Smatra se kumulativnom traumatološkom povredom izazvanom stalnim korištenjem mišića ruke i nadlaktice.
Bol sa spoljašnje strane lakta, koji se javlja nakon intenzivnog korištenja ruke, prvi je znak teniskog lakta. Ponekad podizanje ili hvatanje predmeta može biti otežano, bol može da se širi niz ruku. Ultrazvučnim pregledom se može vidjeti izliv u zglobnoj kapsuli i olekranonski bursitis.
Značaj ultrazvuka, kao lako dostupne i za pacijente prijatne metode pregleda, bez jonizujućeg zračenja, nije samo u ranoj i brzoj dijagnostici, već i mogućnosti praćenja toka bolesti i efekata primijenjene terapije.
Dr Zorica Bajović, radiolog Centar za radiološku dijagnostiku OB Nikšić
Srđan Bajović,
student Fakulteta za sport i fizičko vaspitanje, Nikšić
Dodajte komentar