Prvi simptomi ojeda primjećuju se u trenucima kada beba postaje nervozna i plače prilikom kupanja ili dodira pelenske regije, ubrzo nakon toga uočavaju se prve promjene na koži u vidu crvenila, koža je bolna, topla na dodir, može da vlaži i da se peruta, a ponekad se mogu pojaviti i mjehurići. Tada se koža ljušti i veoma je bolna, a u najtežim slučajevima promjene mogu da zagnoje .
Piše: dr Sanja Čizmović, spec. pedijatar Opšta bolnica – Nikšić
Pelenski dermatitis ili ojed kod beba podrazumijeva svaku iritaciju kože koja se javlja u takozvanoj pelenskoj regiji bez obzira na uzrok. Pelenska regija su genitalije, pregibi, glutealni predio i analna regija. Područje pelenske regije je kontinuirano izloženo djelovanju vlage, trenja, topline i hemijskih produkata iz mokraće i stolice, a to dovodi do smanjenja otpornosti kože jer joj se mijenja pH, odnosno kiselost se smanjuje, a samim tim koža je podložnija upali. Pelenski ojed ili dermatitis predstavlja jednu od najčešćih kožnih promjena kod odojčadi, javlja se kod do pedeset odsto odojčadi, nešto rjeđe kod djece do druge godine života, a najčešći je u uzrastu od devetog do dvanaestog mjeseca. Prvi simptomi ojeda primjećuju se u trenucima kada beba postaje nervozna i plače prilikom kupanja ili dodira pelenske regije, ubrzo nakon toga uočavaju se prve promjene na koži u vidu. crvenila, koža je bolna, topla na dodir, može da vlaži i da se peruta, a ponekad se mogu pojaviti i mjehurići, tada se koža ljušti i veoma je bolna, a u najtežim slučajevima promjene mogu da zagnoje.
Razlikuju se četiri oblika ojeda:
1. Prvi oblik karakteriše crvenilo i perutanje kože, najčešće je prouzrokovan iritacijom i prekomjernom vlagom mokraće koju pelena ne upije. To je takozvani kontaktni dermatitis (doprinose mu previše stegnute i uske pelene, kao i pelene koje nijesu duže vremena promijenjene). To je najzastupljeniji tip ojeda.
2. Drugi oblik je perianalni pelenski dermatitis koji se manifestuje crvenilom i sitno zrnastim papulama i makulama, često oljuštenom kožom, najčešće se viđa poslije perioda proliva i/ili davanja antibiotske terapije.
3. Ulcerozni pelenski dermatitis je vrlo ozbiljan oblik praćen plitkim ulceracijama. Posljedica bakterijske infekcije kože izazvane sta lokokom ili streptokokom naziva se impetigo.
4. Pelenski dermatitis komplikovan gljivičnom infekcijom manifestuje se izrazitim crvenilom, posebno analne regije uz diskretno ljuštenje kože i vrlo često praćeno istim promjenama na koži butina i donjeg dijela stomaka. Proizvodi ga gljivica candida albicans, koja je inače normalan stanovnik crijeva čovjeka i dovodi do superinfekcije kože. Ovaj oblik se najčešće viđa poslije antibiotske terapije kada se u crijevima smanji broj dobrih bakterija, pa ova gljivica dobije previše mjesta.
Za sve oblike pelenskog dermatitisa zajednički faktori koji doprinose njegovoj pojavi su produžen kontakt sa fecesom i urinom.
Ojed može da se javi i kod djece koja su sklona alergiji u vidu ekcema ili atopijskog dermatitisa, zatim kod uvođenja čvrste hrane, nekad i kod korišćenja pelena od platna jer pojedini deterdženti i omekšivači ne prijaju nježnoj, nezreloj i osjetljivoj dječijoj koži. Neke kreme koje se koriste preventivno mogu da prouzrokuju pojavu ojeda zbog parabena i aditiva koji su potencijalno toksični i konzervanasa koje sadrže. Ojed može da se javi i kod nekih imunode cijentnih i metaboličkih oboljenja.
Liječenje ojeda kod djece podrazumijeva, prije svega, izbjegavanje faktora koji su doveli do nastanka promjena na koži pelenske regije.
Neophodno je što češće mijenjanje pelena da bi koža imala što manje kontakta s urinom i stolicom, a preporučuje se pranje toplom vodom sa sapunom koji ne sadrži paraben, mirise i konzervans, koji je izuzetno blag i koji štiti kožu od iritacije, isušivanja i omekšava je. Neophodno je dobro posušiti kožu, nakon čega treba nanijeti zaštitnu kremu koja sadrži cinkoksid, da bi se stvorila zaštitna barijera na koži. Kad god je moguće, treba skidati pelene, da bi se promjene na oštećenoj koži bolje ventilirale i sušile.
Ako je ojed posljedica infekcije, pedijatar će preporučiti dalje korake, obično u vidu lokalne terapije antibiotskim mastima ili kombinovanim kremama koje sadrže antibiotike i antimikotike, ako postoji i gljivična infekcija.
Mnogi roditelji, kada se pojavi ojed, pokušavaju bebama da stavljaju samo platnene pelene. Novija istraživanja, međutim, pokazuju da su jednokratne pelene dizajnirane tako da mnogo bolje upijaju tečnost i na taj način djeluju povoljno na pelensku regiju. Međutim, ako je ojed posljedica alergijske reakcije na sastojke pelene, treba probati s platnenim pelenama ili promijeniti marku jednokratnih pelena.
Pelenski osip ne traje dugo i pravilnom njegom brzo se sanira.
Dodajte komentar