Novorođenče može biti ugroženo genetskim faktorima ili faktorima vezanim za gestaciju tj. ugroženom trudnoćom.
Kao ugrožena trudnoća označava se ona u kojoj postoje faktori koji povećavaju vjerovatnost pobačaja, fetalne smrti, prijevremenog porođaja te rođenja hipotrofičnog novorođenčeta, oboljelog fetusa ili novorođenčeta, novorođenčeta sa urođenim manama ili drugim poremećajima i bolestima koje ga ometaju u razvoju.
Računa se da je, zavisno od kriterijuma, 20-30% trudnoća ugroženo i da oko polovine ukupnog perinatalnog morbiditeta potiče od ovako definisanih trudnoća. Identifikacija ugroženih trudnoća prvi je korak prema prevenciji i liječenju stanja i zbivanja koja ugrožavaju fetus ili novorođenče, pa je prema tome nužan korak u smanjenju perinatalnog morbiditeta i mortaliteta.
Genetski faktori:
– hromozomske abnormalnosti, kongenitalne anomalije, nasljedne metaboličke bolesti, mentalna zaostalost i druge bolesti i stanja koja se mogu prepoznati kod krvnih srodnika.
Gestacijski faktori:
– SOCIJALNO MEDICINSKI FAKTORI: loše ekonomske prilike majke, vanbračna trudnoća, težak fizički rad u trudnoći.
– DOB, PARITET I KONSTRUKCIJA MAJKE: prvoratka mlađa od 16 godina, prvorotka starija od 35 godina, trudnoća poslije 38 godina, mnogorotka vise od 4 porođaja, trudnica niža od 150 cm., teža pothranjenost ili pretilost trudnice.
– RANIJE NEUSPJELE ILI PATOLOŠKE TRUDNOĆE: reproduktivna insuficijencija (ranija infertilnost, ponavljani pobačaji, mrtvorođenost), porođaj djeteta s cerebralnom paralizom, mentalnom zaostalošću, traumom u porođaju.
– BOLESTI MAJKE: dijabetes, hipertenzija, bolesti bubrega, teže bolesti pluća i srca, endokrine bolesti, neoplastične bolesti, epilepsija, anemija.
– HIRURŠKI ZAHVATI NA MATERICI: carski rez u prethodnim trudnoćama, plastike uterusa i cerviksa, česte kiretaže – arteficijalni abortusi.
– BOLESTI U SADAŠNJOJ TRUDNOĆI: EPH gestoze, Rh inkopatibilija, dijabetes, prekomjerni prirast težine, usporenje rasta fetusa, infekcije u trudnoći, krvarenja u trudnoći, prenešenost.
Dr Snežana Grubač, pedijatar neonatolog
Opšta bolnica Nikšić
