Liječenje plazmom bogatom trombocitima (PBT) je u medicinskom svijetu prisutno već duže vrijeme pogotovo u traumatologiji, ortopediji, dermatovenereologiji, liječenju opekotina i kao pomoć u liječnju rana. Šta je i kakva je to plazma bogata trombocitima? To je plazma koja nakon centrifugiranja ima 2-5 puta više trombocita nego je to u punoj krvi. PBT se dobija iz autologne krvi, zato je potpuno sigurna i očiščena od svih mogučnosti prenosa bolesti krvlju, kao što su HIV i hepatitis. Unutar PBT koncentrirani trombociti nose velik broj rastnih faktora u njihovim biološki određenim odnosima, što ih razlikuje od rekombinatnih (neprirodnih) rastnih faktora koji se sintetitziraju u laboratoriji. Rastni faktori djeluju kao matične ćelije koje obnavljaju i regenerišu ćelije “iznutra” i na taj način pomažu bržem obnavljanju ćelija.
U ginekologiji PBT se upotrebljava u liječenju:
1. Sindroma seksualnih poremećaja Kod žena koje zbog određenih tegoba, duge apstinencije i menopauze imaju problema sa svojom seksualnošču (teže se uzbuđuju, teže doživljavaju orgazam, imaju suvu vaginu), PBT se aplicira direktno u bazu klitorisa i u prednji zid vagine (G-ta- čka). Takav postupak se zove orgazam shot – “O-shot”.
2. U liječenju lihens klerosusa Lihen sklerosus je neugodno autoimuno oboljenje koje se pojavljuje bimodalno; a) prije puberteta b) nakon menopauze, dakle onda kada žena nema estrogena. Karakteriše ga pečenje, jaki svrb, žarenje spoljašnjih genitalija, petehijalna krvarenja, ulceracije i sklerozantne promjene na vulvi. Često dolazi do fimoze klitorisa, resorpcije malih usana uz sužavanje introitusa vagine. Dijagnoza se postavlja na temelju histološkog nalaza, gdje dominiraju hiperkeratoza epidermis i epidermalna atrofija. Dosadašnje liječenje uključuje liječenje 0,05% mastiklobetazola, imuno-moduliranim ljekovima, ponekada se daju kortkosteroidi, testosteron ili estrogen lokalno. Ta terapija je uglavnom simptomatska i ne rješava problem u cjelosti. PBT regeneriše sluznicu i ženu oslobađa simptoma gotovo u potpunosti.
3. Kao adjuvantna th. nakon laserskog pomlađivanja vagine ili lečenja stresne urinarne inkontinencije gdje se PBT aplicira na vise mjesta pod sluznicu vagine.
4. Nakon manjih operativnih zahvata: labioplastika, reparacija perineja nakon poroda, operacija bartolinijeve ciste, celjenje rane nakon carskog reza.
PBT je u ginekologiji novost koja ženama pogotovo u menopauzi omogučava bolji kvalitet života.
Doc. dr Damir Franić
Ginekologija Dr. Franić d.o.o. Rogaška Slatina,
Medicinski fakultet Univerziteta u Mariboru
