Poglavlje V se odnosi na sdržaj pitanja vezanih za forenzičku psihoplatolgiju. Daju se objašnjenja normalnog, abnormalnog i bolesnog poremećaja u ponašanja i njihovo ispoljavanje, savremena psihopatologija u teoriji i praksi forenzičke psihijatrije, terminoška i pojmovna pitanja, mehanizmi odbrane, smetnje opažanja, svijest i poremećaji svijesti, vještačenje delikata u afektu sa prikazima slučajeva. U ovom dijelu su intresantne prezentacije – pogledi autora na pitanja pamćenja i poremećaja pamćenja, smetnje sjećanja, forenzički značaj amnezije, društveno poremećene osobe i suicidnost.
Pravni aspketi sudske medicine su predmet poglavlja VI. Na početku se tretiraju pitanja mentalnih bolesti i kriminaliteta, uzroci i klasifikacije psihičkih poremećaja, uzroci duševnih poremećaja. Tretman psihičkih abnormalnih delikata se obrađuje preko poznate biološke terapije, socio terapije, psihoterapije. Posebno treba istaći značaj pitanja metoda izbora u terapijskom postupku maloljetnog delikventa, kao i vještačenja osuđenih osoba za odlaganje izvršenja kazne zatvora. U ovom dijelu autor prezentuje poglede i stavove Branke Ilic – Stepanovic, koji se odnose na ulogu psihologa u psihijatrijskom vještačenju. Osnovno polazište je definicja koja galasi: “Forenzička psihologija je klinička psiholgija sa posebnim zadatkom da sudu pruži procjenu ličnosti pojedinca u vezi sa njegovim kriminalnim djelom ili drugim pravnim radnjama“.
Pogflavlje VII, koje je i najveće po obimu, sadrži pitanja značajnijih duševnih oboljenja i sindroma u sudskoj psihijatriji.
Sadaržaj ovog poglavlja obrađuje sljedeće odrednice:
- neurtoski, sa stresom povezani i somatromni poremećaji,
- poremaćaji ličnosti /psihopatija/,
- poremećaji navika i impulsa,
- šizofrenija, psihotipski poremećaju i poremećaji sa sumanutošću,
- psihički poremćaju u vezi sa generativnim procesima,
- poremećaji raspoloženja – afektivni poremećaji,
- odnos krivičnih djela i duševnih bolesti sa poremećajem raspoloženja,
- duševna zaostalost i/ili mentalna retardacija,
- organski i simptomatski duševni poremećaji,
- demencije uzrokovane infekcijama centralnog nervnog sistema,
- poremećaji ličnosti i ponašnja izazvana moždanim oboljenjima, oštćenjem i disfukcijom,
- diferencijalna dijagnoza demencije,
- akutno konfuzno stanje – delirijum,
- mentalno ponašanje i poremećaji uzrokovani alkoholom i psihoaktivnim supstancama,
- klinička slika zavisnosti od alkohola,
- psihički poremećaji i poremaćaji izavani drogama,
- psihoakativne suspstance prema klinčkim karakteristikama,
- sredstva sedativno-hipnotičkog djelovanja,
- epilepsije.
U osmom dijelu, koji je nasalovljen kao posebno poglavlje, obrađena su pitanja:
- Ø forenzicko psihijatrijski aplekati maloljetničke delikvencije,
- Ø seksualna delkvencija,
- Ø saobraćjana delikvencija,
- Ø krivična djela protiv života i tijela,
- Ø imovinski delikti,
- Ø nasilje u familiji,
- Ø neurološke i psihijatrijske posljedice, te forenezička pitanja posljedica nakon povrede glave,
- Ø etika u sudskoj psihijatriji,
- Ø psihjatrija u penalnim uslovima.
U okviru ovog odjeljka posebno su značajna pitanja etike u sudksoj psihjatriji. Ističe se da je etika u forenzičkoj psihijatriji daleko više kompleksna i kontraverzna od one u opštoj psihijatriji, jer se nameće veća potreba da se štite prava pacijenata. Navodi se da Kraljevsko udruženje psihijatara Velike Britanije smatra da nije ispravno da psihijatar koji liječi pacijenta daje izvještaj sudu. Naglašava se da je liječenje pacijenta bez njihove saglasnosti, sa pravnog stanovišta neprihvatljivo, osim u slučajevima životne ugoženosti. U svojoj forenzičkoj praksi vještak psihijatar ili psiholog, trebaju na dostojansteven i prikladan način daju izvještaj ili iznose svoje mišljnje, koje je bazirano na standardima sudske psihijatrije i na morlano-etičkim normama. Sa aspketa konkretne prakse i forenzičke psihijatrije posebno su značajna pitanja grešaka u vještačenjima psihologa i psihijatara.
Knjiga može korisno poslužiti, prije svega, studentima u savladavanju sadržaja predmeta sudske psihijatrije, ostalim medicinskim strukama, socijalnim poslenicima, menadžerima, sindikalnim aktivistima, sudijama, tužiocima i vještacima u cjelini, bez obzira na oblast vještačenja.
Kao zaključak se može citirati stav K. Pospisil Zavrski: “centralna figura forenzičke psijhijatrije u komunikaciji izmđju pravosuđa i medicine je ličnost forenzičkog prihijatra”.
Piše: Dr sci. Deva Regoli
Dodajte komentar