Piše: Dr Nina Pejović Mandić
Pronalaženje antibiotika predstavlja revoluciju u liječenju bakterijskih infekcija koje su se u “preantibiotskoj eri” završavale fatalno. Međutim, njihovo prekomjerno propisivanje je vremenom dovelo do razvoja sojeva koji su otporni i ne odgovaraju na terapiju
Kad roditelji dovedu dijete kod ljekara budu iznenađeni, ili čak ljuti ukoliko iz ordinacije izađu „praznih ruku“ – ako ne dobiju antibiotski sirup. No, ako ljekar djetetu ne prepiše antibiotik, najvjerovatnije mu tako čini veliku uslugu… Postoje dvije vrste mikroorganizama uzročnika infekcije. To su bakterije i virusi.
Bakterije su živi organizmi koji opstaju kao pojedinačne ćelije. Bolest izazivaju tako što napadaju ljudsku ćeliju i proizvode toksine (čime će napadnutu ćeliju uništiti) ili se razmnožavaju i tako ometaju fiziološke procese u organizmu. Najčešća su dva mehanizma kojim antibiotik ubija bakteriju: uništavanje njenog zaštitnog zida i onemogućavanje reprodukcije, tj. razmnožavanja.
S druge strane virusi ne mogu opstati sami za sebe.Oni su, u stvari, grupa molekula koja može da živi i razmnožava se samo ako napadne drugi živi organizam. Neke viruse ubija naš imuni sistem, a drugi jednostavno moraju da prođu svoj put nastanka, razvoja i propadanja. S obzirom na to da nemaju svoj ćelijski zid antibiotici na njih nemaju nikakvo dejstvo.
Najčešći razlog posjete pedijatru su akutne infekcije gornjih disajnih puteva i do 95% je uzrokovano ovim virusima. Upotreba antibiotika u ovim stanjima je rijetko potrebna. Uzimanje antibiotika u situaciji kada oni nijesu indikovani (virusne infekcije), može imati neželjene efekte – dovesti do razvoja otpornosti bakterija na antibiotike tj. do bakterijske rezistencije.
Sve zdrave osobe na površini kože i sluznica imaju bakterije koje su „prirodni stanovnici“, tj. saprofiti i štite organizam od opasnih mikroorganizama, izazivača bolesti.
Kad bolesno dijete često i bez razloga uzima antibiotike, saprofiti bivaju uništeni zajedno sa bakterijama koje izazivaju bolest (tzv.patogenima). Otporna bakterija tada može da preživi i razmnožava se. Postoji mogućnost da sljedeći put, kada dijete ima tešku bakterijsku infekciju pravo dejstvo antibiotika izostane, a tada nam je ono i jedino potrebno. Takođe, česta upotreba antibiotika, uništava naše saprofite, ostavlja organizam, odnosno, disajne puteve bez zaštite, čime se otvara put češćim virusnim infekcijama.
Farmaceutska industrija iznalazi stalno nove i moćnije antibiotike čija nepažljiva i neodmjerena upotreba takođe završava u začaranom krugu bolest – antibiotik – rezistencija. Brzo će nastupiti momenat kada će u stalnoj utakmici rezistentni soj pobijediti antibiotik. Da li smo na pragu bespomoćnosti?
Dodajte komentar